Το κέντρο πληροφοριών διαχείρισης μάχης μιας φρεγάτας. Η αλληλοεπίδραση στο ΚΠΔΜ κατά την ώρα της μάχης. Οι κονσόλες και η χρήση τους σε πλήρη ανάλυση. Η μαχητική ισχύς των φρεγατών SIGMA 1115/1116 και τα VLS MK-41 δεύτερο μέρος αλήθειες και ψέματα.
Γράφει ο Γεώργιος Δικαίος στις 8 Αυγούστου 2025
Το κέντρο πληροφοριών διαχείρισης μάχης μιας φρεγάτας.
Η αλληλοεπίδραση στο ΚΠΔΜ κατά την ώρα της μάχης. Οι κονσόλες και η χρήση τους σε πλήρη ανάλυση.
Γράφει ο Γεώργιος Δικαίος ηλεκτρονικός μηχανικός ραντάρ.
Οι φρεγάτες S τα παλιότερα πλοία του στόλου μας έχουν το ΚΠΜ χαμηλά τοποθετημένο. Στης νεώτερες σχεδιάσεις τοποθετείται πίσω από τον θάλαμο διακυβέρνησης του πλοίου.
Μέσα στο ΚΠΔΜ την ώρα της μάχης γίνετε χαμός! Εμείς δεν τα βλέπουμε αυτά, νομίζουμε πως όλα κυλάνε ρολόι με τους αυτοματισμούς, μόνο κουμπιά πατάνε και οι πύραυλοι φεύγουν κατά δεκάδες!
Κάθε σύστημα έχει και την δική του κονσόλα. Το Ραντάρ έχει τουλάχιστον δυο κονσόλες, Τα VLS ΜΚ-41 το κάθε ένα το δικό του. Το πυροβόλο των 76, το σύστημα RAM, τα πυροβόλα των 30 χιλιοστών κλπ. Υπάρχουν οι κονσόλες των δυο SONAR, των συστημάτων αντιμέτρων και ηλεκτρονικού πολέμου. Το ραντάρ επιφανείας έχει της κονσόλες οθόνες στον θάλαμο διακυβέρνησης.
Όλα αυτά τώρα παρουσιάζονται σε γιγαντοοθόνες για να φαίνονται καλύτερα στην τακτική κατάσταση και να δίνει διαταγές ο επικεφαλής αξιωματικός.
Με μάλωσαν με αυτό το κείμενο, αλλά εδώ αναφέρομαι απλά στο τρόπο λειτουργίας για να το καταλάβει ο αδαής:
Οι χειριστές των κονσολών χωρίζονται σε tasks και όχι σε συστήματα. Air surveillance, guns , missiles,ASW. Οι καινούργιες οι κονσόλες είναι αγνωστικες ως προς τον ρόλο αλλά για λόγους οργάνωσης ακόμα τους χωρίζουν (ειδικά εάν έχεις κάτι σαν την κονσόλα του harpoon).
Σενάριο πολέμου επίθεση από πυραύλους επιφανείας.
Οι κονσόλες είναι 6 που θα χρησιμοποιήσουμε 4 για τα δυο ραντάρ. Δυο για το ραντάρ NS-200 έρευνας και δυο για το ραντάρ ARAR2. Δυο κονσόλες έχουν τα δυο ΜΚ-41 με πυραύλους ESSM II.
Το ραντάρ NS-200 που είναι τοποθετημένο πιο ψηλά στον ιστό αναφέρει για εισερχόμενους πυραύλους επιφανείας. Στης δυο κονσόλες βλέπουν τους πρώτους στόχους και τους εμφανίζουν στην μεγάλη οθόνη για να τους δουν όλοι. Οι χειριστές στης κονσόλες των ΜΚ-41 ξέρουν να κάνουν αυτό που έχουν εκπαιδευτή και περιμένουν. Έχει προ αποφασιστεί πιο ΜΚ-41 θα ρίξει πρώτο, με πιο κελί και σε πια κελιά θα γίνει μετάδοση των στοιχείων σε δυο πυραύλους. Έχουν χωριστεί οι τομείς και οι στόχοι κατά σειρά το ένα ΜΚ41 θα ρίξει εναντίων των στόχων 1-3 και το άλλο στους στόχους 2-4. Εναλλακτικά στους αριστερά στόχους το ένα ΜΚ-41 και στους δεξιά το άλλο, αν έχουμε επίθεση από διάφορα ύψη και μετά το ένα ΜΚ-41 συνεχίζει να ρίχνει σε στόχους επιφανείας και το άλλο ΜΚ-41 στους υπόλοιπους στόχους. Υπάρχουν πολλά διαφορετικά σενάρια που δεν θα τα αναλύσουμε όλα.
Οι στόχοι έφτασαν στην εμβέλεια του ραντάρ ARAR2 στα 25 χιλιόμετρα και περιμένουμε να τα δει το ραντάρ, να καταχωρίσει στοιχεία, να βγάλει ταχύτητες, πορεία, ύψος κλπ. Μετά μέσω του TACTIKOS να πάνε τα στοιχεία στης δυο κονσόλες των ΜΚ-41, να περάσουν τα στοιχεία μέσα στα VLS και να περιμένουν εντολές εκτόξευσης. Τα δευτερόλεπτα περνούν και χρειάζεται υπομονή, να εμφανιστούν οι πρώτοι 4 πύραυλοι επιφανείας για να ρίξουν στα 20 χιλιόμετρα απόσταση. Μπορεί να ρίξει ο ένας χειριστής με το ένα ΜΚ-41 αρκεί να έχει περάσει μέσα τα στοιχεία για δυο πυραύλους. Ο άλλος χειριστής θα ρίξει μετά από λίγο. Ο επικεφαλής αξιωματικός δίνει οδηγίες, πυρ και ξεκινάνε οι εκτοξεύσεις.
Πρώτο ΜΚ-41 πατάει το κουμπί ο χειριστής και περιμένει τα 3-4 δευτερόλεπτα να εκτοξευτή ο πύραυλος ESSM II. Υπάρχει μια διαδικασία ελέγχου μέσα στης ηλεκτρονικές μονάδες του ΜΚ-41, να ανοίξει η πόρτα του κελιού και μετά να δοθεί το ρεύμα για το έναυσμα της καύσης του προωθητικού υλικού για να γίνει η εκτόξευση.
Μετά κοιτάζουν να δουν αν έγινε η εκτόξευση με της κάμερες και από τα στοιχεία βολής και δίνει εντολή για πυρ ο αξιωματικός. Έφυγε, οκ, πυρ 2. Αυτός ο χρόνος είναι 3-4 δευτερόλεπτα, ελέγχουν τα πάντα γιατί δεν ξέρουν αν παρουσιάσει πρόβλημα το σύστημα κατά την βολή.
Δεύτερο ΜΚ-41 πατάει το κουμπί εκτόξευσης ο χειριστής και απαιτούνται 4 δευτερόλεπτα για να φύγει ο πύραυλος. Δηλαδή οι δυο ESSM II χρειάστηκαν 12 δευτερόλεπτα για να εκτοξευτούν. Αν είχαμε 4 MK-41 τα δυο στο μεσόστεγο όλα αλλάζουν στους χρόνους εκτόξευσης. Εκεί είναι δυνατή η εκτόξευση μέσα σε ένα-δυο δευτερόλεπτα από έναν πύραυλο ESSM II στο πρόστεγο και έναν στο μεσόστεγο. Σε αυτήν την περίπτωση αλλάζουν όλα όσα γράφω. Για να καταλάβουμε πως το καλύτερο πλοίο θα ήταν η φρεγάτα SIGMA αν είχε δυο ΜΚ-41 στο μεσόστεγο και το μεγάλο μειονέκτημα της φρεγάτας FDI HN που έχει και τα 4 Α-50 τοποθετημένα εμπρός στο πρόστεγο.
Δυο ΜΚ-41 έχει το πλοίο και εκτόξευσε δυο ESSM II σε 12 δευτερόλεπτα! Περιμένει 3 δευτερόλεπτα για να γίνει η επιβεβαίωση της εκτόξευση του δεύτερου ESSM II και δίνετε εντολή πυρ. Δηλαδή ο τρίτος ESSM II θα εκτοξευτή σε 20 δευτερόλεπτα και ο τέταρτος σε 27-28 δευτερόλεπτα. Είναι οι σωστοί και πραγματικοί χρόνοι εκτόξευσης.
Μόλις εκτοξευτεί ο τρίτος πύραυλος ESSM II από το πρώτο ΜΚ-41, ξεκινά ο χειριστής την μετάδοση στοιχείων από το ραντάρ ARAR2 μέσο του TACTIKOS στην κονσόλα να μεταδίδει τα στοιχεία εκτόξευσης σε άλλους δυο πυραύλους διαφορετικής ομάδας 1-4 & 5-8. Ο απαιτούμενος χρόνος είναι περίπου στα 8-10 δευτερόλεπτα δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα εδώ.
Ο πέμπτος πύραυλος ESSM II θα εκτοξευτή στα 36 δευτερόλεπτα και ο έκτος στα 44. Ο έβδομος πύραυλος ESSM II θα εκτοξευτή στα 52 δευτερόλεπτα και ο όγδοος στα 60 δευτερόλεπτα. Το ανέφερα από δυο ΜΚ-41 που είναι τοποθετημένα στο πρόστεγο πίσω από το πυροβόλο.
Μην κοιτάτε της εκτοξεύσεις των αμερικάνικών αντιτορπιλικών ΑΒ με τα πολλά VLS MK-41.
Το σύστημα Ram! Περί οπλικών συστημάτων αλήθειες και πολλά ψέματα Δ μέρος. - Hellenic Defence Net
Η φρεγάτα SIGMA 1115/1116
Με τα 4 ΜΚ-41 δυο στο πρόστεγο και δυο στο μεσόστεγο, θα είχε πολύ καλύτερα αποτελέσματα. Με ελάχιστη διαφορά περίπου 3 δευτερόλεπτα θα μπορούσε να εκτοξεύσει πυραύλους ESSM II από τα VLS MK-41 που βρίσκονται στο πρόστεγο και στο μεσόστεγο. Στην πράξη μπορούν να ρίξουν ανεξάρτητα με τους ίδιους ρυθμούς βολής που αναφέραμε πριν. Αρκεί να γίνει ο σωστός διαμοιρασμός των στόχων από το ραντάρ ARAR2 μέσο του TACTIKOS στα VLS MK-41, οι αρχικοί 8 στόχοι πριν ρίξουν.
Μέσα σε 60-65 δευτερόλεπτα τα 4 VLS MK-41 έχουν ρίξει 16 πυραύλους ESSM II, τον διπλάσιο αριθμό από τα 2 VLS MK-41. Ο χρόνος βολής είναι πολύ ικανοποιητικός και δεν υφίσταται κορεσμός στην λειτουργία του ραντάρ.
Υπάρχουν ταχύτερα VLS; Ναι υπάρχουν τα αειθαλές ΜΚ-29!
Τα ΜΚ-29 μπορούν να ρίξουν δυο πυραύλους ESSM II με διαφορά δυο δευτερολέπτων! Ένα πλοίο με 3 MK-29 τοποθετημένα στο πρόστεγο, στο μεσόστεγο και στην θέση του RAM θα μπορούσε να ρίξει 6 ESSM II μέσα σε 10 δευτερόλεπτα! Δυο από τον κάθε ένα MK-29 γιατί τα ηλεκτρονικά τους συστήματα είναι παλιά. Στέλνεις σε δυο κελιά μέσω του CMS από το ραντάρ στα κελιά 1-4 & 5-8 σε δυο πυραύλους και κάνεις την εκτόξευση.
Με νεώτερα ηλεκτρονικά συστήματα θα μπορούσαμε στον ίδιο χρόνο (στα 10 δευτερόλεπτα οι τρεις ΜΚ-29) να εκτοξεύσουν 9 πυραύλους ESSM II. Δυστυχώς το ARAR2, μόνο 8 πύραυλους ESSM II μπορεί να κατευθύνει με τερματική καθοδήγηση ανά Fixed Panel & 16 συνολικά ! Το παλιό ARAR μπορούσε να κατευθύνει μόνο 4 ESSM ανά Fixed Panel και 8 πυραύλους συνολικά. Αυτό είναι και το μεγαλύτερο πρόβλημα στης επιθέσεις κορεσμού: το ένα ραντάρ και οι δυνατότητες που έχει στην καθοδήγηση των πυραύλων σε αριθμό στόχων.
Αυτά μας έλεγε η THALES και δεν έχει επιβεβαιωθεί απολύτως τίποτα, τα προβλήματα στις βολές πυραύλων ήταν τεράστια (το άρθρο είναι του 2022) με μόνο δυο ταυτόχρονες εκτοξεύσεις ESSM και δυο μεμονωμένες εκτοξεύσεις SM-2 από τους Γερμανούς. Τελικά μετά από χρόνια είπαν πως παίζει ρόλο και η απόσταση του στόχου για το παλιό APAR και στην πράξη 4 ESSM μπορούσε να κατευθύνει (προσοχή όχι ESSM II) δυο SM-2 έως τα 50 χιλιόμετρα και μόνον έναν έως τα 100 χιλιόμετρα, η μέγιστη εμβέλεια των δήθεν αντιαεροπορικών φρεγατών της Γερμανίας, Ολλανδίας και Βελγίου και Δανίας. Όλα τα προβλήματα που ανέφερα για το ραντάρ APAR βγήκαν επιτέλους στην δημοσιότητα, με την αποστολή μιας φρεγάτας της Δανίας στον κόλπο του Άντεν. Το χειρότερο είναι πως αυτά τα πλοία δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τους νέους πυραύλους SM-2 και απαιτούν αναβαθμίσεις 350 εκατομμυρίων ευρώ αναφέρουν οι Δανοί.
Όσο για το ραντάρ APAR2 δεν το βλέπω να προχωράει και εδώ είναι τα χάλια της THALES και της αμυντικής βιομηχανίας της ΕΕ. Στην DEFEA 2023 & 2025 δεν ήξεραν να μου απαντήσουν στις ερωτήσεις και η NAVAL και η TAHLES! Δεν με κάλεσαν στην DEFEA 2023 στην συνέντευξη της NAVAL γιατί δεν ήξεραν να απαντήσουν στις ερωτήσεις μου!
Ο ΜΚ-29 δεν πέθανε ακόμα έχει μέλλον και μπορείς να τον βελτιώσεις με την τοποθέτηση σε δυο κελιά 4+4 πυραύλους RIM-116 C. Τον βλέπουμε με τους παλιούς πυραύλους RIM 116 A που είχαν μικρότερη διάμετρο. Μπορείς να ρίξεις με 3 ΜΚ-29 18 πυραύλους ESSM II & 24 πυραύλους RIM-116 C. Δηλαδή συνολικά 42 πυραύλους και οι εκτοξευτές γεμίζουν χειροκίνητα εν πλω.
Το σημαντικό πλεονέκτημα του ΜΚ-29 είναι πως οι πύραυλοι τοποθετούνται σε αεροπορικούς φορείς. Μπορείς να βάλεις μέσα ότι θέλεις από πυραύλους αεροσκαφών: AIM-120 C-7 & D, HARM, αλλά και τουλάχιστον δυο CAMM-ER σε κάθε ένα κελί. Έχουν προταθεί λύσεις για προσβολές εδάφους, με ρουκέτες MLRS και πυραύλους εδάφους.
Τι μας ενδιαφέρει ο ΜΚ-29; Για να κατασκευάσεις μεγάλα OPV χαμηλού κόστους σαν τα VARD-125 NG OPV. Η ΕΕ δίνει τα χρήματα και εσύ μετά βάζεις περισσότερο οπλισμό.
Τα περιστρεφόμενα ραντάρ AESA και οι πύραυλοι ενδιάμεσης καθοδήγησης.
Κάποιοι νομίζουν πως με ένα περιστρεφόμενο ραντάρ και με πυραύλους ενδιάμεσης καθοδήγησης στοιχείων CAMM/CAMM-ER/MICA/RAM, θα έχουν μεγαλύτερο αριθμό καθοδήγησης των πυραύλων από τα AESA ραντάρ με τα 4 Fixed Panel. Αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα λάθη που πιστεύουν και υποστηρίζουν με φανατισμό. Μόνο 3+3 πυραύλους CAMM μπορούσε να καθοδηγήσει η φρεγάτα Type-31 της Αγγλίας με δυο TPL LINK και το ραντάρ NS-110.
Όχι δεν είναι η λύση να τοποθετήσουμε 4 TPL LINK στην φρεγάτα, δεν γίνετε το ραντάρ να δώσει σε 4 λινκ καθοδήγηση στοιχείων. Η καλύτερη ενδιάμεση καθοδήγηση πυραύλων, γίνετε με το ραντάρ SEA FIRE που καθοδηγούν πυραύλους ASTER-30 στης φρεγάτες FDI HN. Το καλύτερο περιστρεφόμενο ραντάρ έχει τοποθετηθεί στα αντιτορπιλικά TYPE-45 το SAMPSON . Το αντιτορπιλικό έχει δυο ραντάρ ένα έρευνας το S 1850M και το SAMPSON που περιστρέφεται και σταματά προς τους στόχους για να ρίξεις τους πυραύλους ASTER-30.
Το ίδιο κάνει το μικρό φτηνό ραντάρ το NS-50. Θα το δούμε αυτό στην φρεγάτα TYPE-31 της Πολωνίας που έχει το ραντάρ NS-54 και τα PTL LINK στο πλοίο. Το ραντάρ NS-50/54 μπορεί να κάνει την δουλειά των STIR και να κατευθύνει ακόμα και πυραύλους ESSM II. Αν πληρώσεις την TAHLES να σου βάλει τα κανάλια καθοδήγησης των ESSM II στην κεραία του ραντάρ για δυο ή για 4 πυραύλους. Το NS-50 έχει πολλά χαρακτηριστικά του ραντάρ ARAR και σταματά προς τους στόχους με την τεχνολογία –τεχνική των αντιβαλλιστικών ραντάρ SMART L. Θα κάνω ειδικό αφιέρωμα για αυτό το ραντάρ, αναφέροντας τα μοναδικά χαρακτηριστικά του που είμαι από τους ελάχιστους που τα γνωρίζουν στην Ελλάδα.
Θα συνεχίσουμε με το τρίτο μέρος αναλύοντας την φρεγάτα FDI HN.
Προσοχή τα στοιχεία αναθεωρήθηκαν δυο φορές από τότε με τα ψέματα που έλεγαν οι εταιρείες πως όλα ήταν οκ. Τελικά αν παίρναμε την φρεγάτα SIGMA θα είχε περιστρεφόμενο ραντάρ NS-200, δυο ΜΚ-41, δυο CEROS που με αυτά θα εκτόξευε 4 πυραύλους ESSM II! Θα μέναμε με αυτά και θα είχαμε μια φρεγάτα τεχνολογίας του 2000.
Δυστυχώς η λύση των Γάλλων δεν ήταν η καλύτερη, αλλά η μοναδική που είχε την καλύτερη τεχνολογία με την φρεγάτα FDI HN. Υπάρχουν πολλά προβλήματα όμως στο πλοίο και στο ραντάρ τα έχω αναφέρει και είναι η σχεδίαση του SEA FIRE για να βλέπει βαλλιστικούς πυραύλους. Θα αναφερθώ πάλι για όλα αυτά αναλυτικά.
Τελικά μπορούμε να σχεδιάσουμε τα δικά μας πολεμικά πλοία; Μπορούμε αρκεί να κάτσουμε να συζητήσουμε τι ακριβώς θέλουμε, τι δυνατότητες πρέπει να έχουν και τι δυνατότητες θα έχουν στην πράξη.
Σε κάθε νέα μελέτη που έκανα από το 2021, ανακάλυπτα προβλήματα στα οπλικά συστήματα και τα ψέματα που μας έλεγαν οι εταιρείες πως όλα ήταν οκ.
Αναμένουμε τα σχόλιά σας στο Twitter!