Η Τουρκία εκτοξεύει δοκιμαστικά πυραύλους αέρος-αέρος Gökdoğan και Bozdoğan από F-16!

Και οι δύο πύραυλοι αναπτύσσονται από την TÜBİTAK-SAGE και θα εξοπλίσουν τα μαχητικά F-16 και Kaan της Τουρκίας, το Kizilelma UCAV, ακόμη και το μαχητικό JF-17 Thunder Block 3 που χρησιμοποιείται από το Πακιστάν και το Αζερμπαϊτζάν.

Η Τουρκία διεξήγαγε δοκιμές πραγματικών βολών του Gökdoğan πέρα ​​από την οπτική εμβέλεια και του Bozdoğan εντός οπτικής εμβέλειας με AAM (πύραυλοι αέρος-αέρος) από ένα F-16 στις 19 Οκτωβρίου 2025, με τους δύο πυραύλους να χτυπούν μη επανδρωμένα αεροσκάφη-στόχους χωρίς χειριστή. Οι πύραυλοι βρίσκονται σε μια σειρά εγχώριων προγραμμάτων, συμπεριλαμβανομένων UCAV όπως το Kizilelma, το Anka III, το μαχητικό Kaan πέμπτης γενιάς, το προηγμένο εκπαιδευτικό αεροσκάφος Hürjet και πυραύλους εδάφους-αέρος και εδάφους-επιφάνειας ευρέος βεληνεκούς.

Η δοκιμή Και οι δύο πύραυλοι, που αναπτύχθηκαν από την TÜBİTAK-SAGE, έχουν δοκιμαστεί πριν από αυτό, αλλά αυτή φαίνεται να είναι η πρώτη φορά που εκτοξεύτηκαν διαδοχικά μαζί από ένα μόνο F-16 κατά τη διάρκεια της ίδιας δοκιμής. Ο Υπουργός Βιομηχανίας και Τεχνολογίας Μεχμέτ Φατίχ Κασίρ χαρακτήρισε την επιτυχημένη δοκιμή αποτέλεσμα της «προηγμένης μηχανικής, της αδιάκοπης αποφασιστικότητας και των ιδανικών που είναι γεμάτα ανεξαρτησία» της χώρας.

Η πρώτη ζωντανή δοκιμή του Bozdoğan πραγματοποιήθηκε στις 14 Απριλίου 2021, από ένα τουρκικό F-16, καταστρέφοντας με επιτυχία ένα drone-στόχο Şimşek. Το Gökdoğan δοκιμάστηκε για πρώτη φορά ζωντανά το 2018, ενώ ακολούθησε μια άλλη δοκιμή που αναφέρθηκε από τον Υπουργό Βιομηχανίας και Τεχνολογίας Mehmet Fatih Kacır στις 12 Φεβρουαρίου 2025.

Τα σχέδια για μαζική παραγωγή και των δύο πυραύλων ανακοινώθηκαν στις 3 Ιουνίου 2022, ακολουθούμενα από μια σύμβαση «Αρχικής Παραγωγής Χαμηλής Κλίμακας» που υπογράφηκε μεταξύ της Προεδρίας Αμυντικών Βιομηχανιών (SSB) και του κατασκευαστή TÜBİTAK-SAGE στις 27 Ιουλίου 2023. Είκοσι πέντε μονάδες από κάθε έναν από τους πυραύλους και 14 εκτοξευτές επρόκειτο να παραδοθούν έως το τέλος του 2025.

Η δοκιμή

Το βίντεο έδειξε ένα ειδικά εξοπλισμένο F-16 να τροχοδρομεί και να απογειώνεται με δύο δοκιμαστικούς πυραύλους Gökdoğan και Bozdoğan, όπως φαίνεται από τα σημάδια και το πορτοκαλί χρώμα τους. Οι πύραυλοι είναι τοποθετημένοι σε κάθε έναν από τους εκτοξευτές με την άκρη του φτερού και την εξωτερική σκληρή άκρη.

Ένα άλλο F-16 ακολουθεί ως αεροσκάφος καταδίωξης, και τα δύο αεροσκάφη υποστηρίζονται από ένα KC-135 Stratotanker της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας. Με αρκετές κάμερες εν πτήσει και το αεροσκάφος καταδίωξης να καταγράφει τις εκτοξεύσεις, και οι δύο πύραυλοι χτυπούν το μη επανδρωμένο αεροσκάφος-στόχο κατά μέτωπο.

Ένα από τα αεροσκάφη-στόχους καταγράφεται επίσης να αναχωρεί από έναν επίγειο εκτοξευτή σιδηροδρόμου. Δεν είναι σαφές εάν εκτοξεύτηκαν επίσης και οι άλλοι δύο πύραυλοι από την δεξιά (δεξιά) πτέρυγα, καθώς μόνο ο Gökdoğan και ο Bozdoğan από την αριστερή πτέρυγα φαίνονται να εκτοξεύονται.

Το υλικό από υπέρυθρες ακτίνες δείχνει επίσης και τους δύο πυραύλους να χτυπούν τον στόχο. Είναι ενδιαφέρον ότι ο Bozdoğan φαίνεται να ανεβαίνει σε μια απότομη τροχιά μετά την απελευθέρωσή του, πιθανώς εκτελώντας έναν ελιγμό «ανύψωσης». https://www.youtube.com/watch?v=nh99eRh7_W8

Οι πύραυλοι

Το Bozdoğan, σύμφωνα με το TÜBİTAK-SAGE, είναι ένα AAM μικρής εμβέλειας εντός οπτικού εύρους (WVR) με εμβέλεια άνω των 25 km, που τροφοδοτείται από «στερεό προωθητικό καπνού υψηλής ώσης μειωμένου μεγέθους». Ένας ανιχνευτής IIR (Imaging Infrared) και ένας έλεγχος διανύσματος ώσης προσφέρουν ευελιξία υψηλού G και δυνατότητα εμπλοκής σε σκόπευση «σε όλες τις πτυχές».

Το TÜBİTAK-SAGE τοποθετεί το Gökdoğan σε βεληνεκές άνω των 65 χλμ., τροφοδοτούμενο από πυραυλοκινητήρα στερεού καυσίμου και ενεργό ανιχνευτή RF (ραδιοσυχνοτήτων) στερεάς κατάστασης. Η λειτουργία «κλειδώματος μετά την εκτόξευση» υποστηρίζεται από μια σύνδεση δεδομένων που μπορεί να λαμβάνει ενημερώσεις στόχου από το αεροσκάφος εκτόξευσης. Ο Kacir δήλωσε ότι ο πύραυλος διαθέτει επίσης «προηγμένους αλγόριθμους ελέγχου»

. Και οι δύο πύραυλοι ξεκίνησαν την ανάπτυξη το 2012 ως μέρος του ευρύτερου έργου GÖKTUĞ. Στόχος του έργου είναι η ανάπτυξη νέων εγχώριων πυραύλων αέρος-αέρος για τα τουρκικά F-16, οι οποίοι αναβαθμίστηκαν στο πλαίσιο της τοπικής προσπάθειας PO-III (Peace Onyx III).

Το Bozdoğan φεύγει από τον εκτοξευτή. (Πίστωση εικόνας: Mehmet Fatih Kacir)

Ακόμα πιο σημαντικό είναι ότι και οι δύο πύραυλοι αναφέρονται ότι είναι ενσωματωμένοι στα μαχητικά JF-17 Thunder Block 3 της Πολεμικής Αεροπορίας του Αζερμπαϊτζάν, τα οποία αναπτύχθηκαν από κοινού από το Pakistan Aeronautical Complex (PAC) και την Chengdu Aircraft Corporation (CAC). Το Αζερμπαϊτζάν υπέγραψε συμφωνία για την απόκτηση έως και 40 JF-17, αν και οι παραδόσεις δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει.

Και οι δύο νέοι πύραυλοι είναι συμβατοί με τις διεπαφές MIL-STD-1553 και MIL-STD-1760 των ΗΠΑ, τα πρότυπα διαύλου δεδομένων και τον εκτοξευτή LAU-129. Ωστόσο, τα συστήματα αποστολών τουρκικής κατασκευής θα προσφέρουν επιλογές βελτιωμένη απόδοση και γρήγορο εντοπισμό περιθωρίων για αναβαθμίσεις.

Στιγμιότυπο οθόνης από το υλικό IR που δείχνει το Gökdoğan να πλησιάζει τον στόχο του. (Πίστωση εικόνας: Mehmet Fatih Kacir)

Οι απεικονίσεις και οι επίσημες παρουσιάσεις έχουν δείξει ακόμη μεγαλύτερου βεληνεκούς Gökdoğan-ER (Εκτεταμένης Εμβέλειας), τους αερόβιους πυραύλους ramjet Gokhan Block-1 και Block-2, που φαίνεται να ανήκουν περίπου στην ίδια κατηγορία με το Meteor, και έναν άλλο πυραύλο με κινητήρα ramjet, το Gokbora. Μια τουρκική αναφορά ανέφερε την 1η Ιανουαρίου ότι το Gokhan έχει ολοκληρώσει τις φάσεις της σύλληψης και του προκαταρκτικού σχεδιασμού του και βρίσκεται σε επίγειες δοκιμές.

Γιατί η Τουρκία απαιτεί δικαιώματα λογισμικού για το F16;

Η Τουρκία είναι μεταξύ των κορυφαίων χωρών που αναπτύσσουν τις πιο ποικίλες και ακριβέστατα καθοδηγούμενες οικογένειες πυρομαχικών του ΝΑΤΟ και της Ευρώπης. Η μη χρήση των τεχνολογιών που αναπτύχθηκαν από την Turkiye στα προαναφερθέντα αεροσκάφη που θα αγοράσουμε θα είμαστε εξαρτημένοι από της ΗΠΑ.

Το βίντεο από την κάμερα του μη επανδρωμένου αεροσκάφους-στόχου που καταγράφει την μετωπική πρόσκρουση του Gökdoğan. (Πίστωση εικόνας: Mehmet Fatih Kacir) Τουρκικά F-16

Η πρόοδος με τους πυραύλους Gökdoğan και Bozdoğan μπορεί επίσης να φανεί στο πλαίσιο του ευρύτερου προγράμματος Özgür, του οποίου η Τουρκία ανακοίνωσε πέρυσι μια επέκταση, φέρνοντας περισσότερα F-16 στο πλαίσιο του τεράστιου εγχώριου έργου. Το νέο πρόγραμμα έχει επίσης αναφερθεί ως Özgür II από ορισμένες πηγές.

Αυτό ακολούθησε την απόφαση να εγκαταλείψει τα 79 κιτ εκσυγχρονισμού για τα F-16 της και να αποκτήσει απλώς 40 αεροσκάφη F-16 Block 70 από τις ΗΠΑ. Σύμφωνα με το Reuters, η Τουρκική Πολεμική Αεροπορία (Türk Hava Kuvvetleri) διαθέτει λίγο πάνω από 200 F-16 στις παραλλαγές Block 30, 40 και 50, καθιστώντας την τον δεύτερο μεγαλύτερο στόλο F-16 του ΝΑ

Αρχικά, ο Özgür είχε εντοπίσει 35 αεροσκάφη F-16 Block 30 που οι TAI/TUSAŞ (Turkish Aerospace Industries), TÜBİTAK SAGE και Aselsan θα αναβάθμιζαν με μια σειρά από νέο εσωτερικό λογισμικό, αεροηλεκτρονικά και ηλεκτρονικά. Τα εξαρτήματα περιλάμβαναν έναν εθνικό υπολογιστή αποστολής, μονάδες διεπαφής συστήματος, άνω μπροστινούς πίνακες ελέγχου πιλοτηρίου, υδραυλικούς δείκτες καυσίμου, οθόνες οθόνης κινητήρα, δείκτες έκτακτης ανάγκης, εθνικές συσκευές ασφαλείας ήχου, εθνικό σύστημα IFF (Identification Friend-Foe), δέκτες πολλαπλών λειτουργιών, συστήματα αδρανειακής πλοήγησης, μονάδες τυφλής διεπαφής, ενσωματωμένα συστήματα στόχευσης κράνους, κεντρικό δείκτη πιλοτηρίου και έγχρωμες πολυλειτουργικές οθόνες.