Η Saab αποκάλυψε τον Nimbrix, τον πρώτο πύραυλο κατά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών (C-UAS). Ο πύραυλος έχει αναπτυχθεί για να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη απειλή από μικρά drones στο πεδίο της μάχης.

Η Saab αποκαλύπτει τον νέο πύραυλο κατά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών (Nimbrix)

Η Saab αποκάλυψε τον Nimbrix, τον πρώτο πύραυλο κατά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών (C-UAS). Ο πύραυλος έχει αναπτυχθεί για να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη απειλή από μικρά drones στο πεδίο της μάχης.

Σενάριο εμπλοκής με μη επανδρωμένα αεροσκάφη Saab Nimbrix

Ο πύραυλος «πυροβολώ και ξεχνάω» αναπτύσσεται ραγδαία στη Saab με στόχο να παραδώσει ένα σύστημα που διαθέτει ανιχνευτή στόχου, κεφαλή πυρός που μπορεί να σκοτώσει και μικρό αποτύπωμα – όλα σε χαμηλό κόστος. Η εμβέλεια θα είναι έως και 5 χλμ. με ενεργό ανιχνευτή για την παρακολούθηση του στόχου του. Η κεφαλή του μπορεί να εμπλακεί και να νικήσει αποτελεσματικά σμήνη μη επανδρωμένων αεροσκαφών χρησιμοποιώντας λειτουργία έκρηξης αέρα.

«Ο Nimbrix είναι η απάντησή μας στις απειλές μη επανδρωμένων αεροσκαφών που έχουν κλιμακωθεί τα τελευταία χρόνια. Είναι οικονομικά αποδοτικός, κάτι που είναι κρίσιμο δεδομένου του πολλαπλασιασμού των μη επανδρωμένων αεροσκαφών στο πεδίο της μάχης. Η Nimbrix επωφελείται από τη μακρά εμπειρία μας στην αεράμυνα, μαζί με έναν ευέλικτο τρόπο αντιμετώπισης των νέων αναγκών», λέει ο Stefan Öberg, επικεφαλής της επιχειρηματικής μονάδας Missile Systems της Saab.

Ο πύραυλος λειτουργεί ως επίγειο σύστημα και μπορεί να λειτουργήσει ανεξάρτητα ή ως μέρος ενός μεγαλύτερου συστήματος αεράμυνας. Με ευέλικτες επιλογές τοποθέτησης που ταιριάζουν στις διαφορετικές απαιτήσεις των πελατών, ο Nimbrix μπορεί να τοποθετηθεί σε διάφορα οχήματα ή σε σταθερές διαμορφώσεις. Η οικονομικά αποδοτική φύση του πυραύλου συμβάλλει στη μεγιστοποίηση του αριθμού των αναπτυγμένων για την παραγωγή επαρκούς κάλυψης αεράμυνας.

Οι συζητήσεις με τους πελάτες βρίσκονται σε εξέλιξη και η Saab στοχεύει στις πρώτες παραδόσεις το 2026. Ο Nimbrix θα παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια της DSEI στο Λονδίνο του Ηνωμένου Βασιλείου από τις 9 έως τις 12 Σεπτεμβρίου 2025, στο περίπτερο της Saab, N9-105.

Η παρουσίαση του Nimbrix έρχεται σε μια εποχή που το ενδιαφέρον για συστήματα καταπολέμησης drones, ιδιαίτερα drones αναχαίτισης, έχει αυξηθεί παγκοσμίως για να καλύψει ένα απαραίτητο επίπεδο αεράμυνας χαμηλού επιπέδου, κυρίως λόγω των διδαγμάτων από τον πόλεμο της Ουκρανίας. (Πηγή εικόνας: Saab)

Η Saab αναφέρει ότι το Nimbrix έχει επιχειρησιακή εμβέλεια έως και 5 χιλιόμετρα, χρησιμοποιεί έναν ενεργό ανιχνευτή υπερύθρων για παρακολούθηση και μια κεφαλή πυρός υψηλής εκρηκτικότητας/θραυσματοποίησης έκρηξης-σκληρής εξουδετέρωσης, βελτιστοποιημένη για μικρά UAV, συμπεριλαμβανομένων σμήνους. Ο πύραυλος είναι πυροδοτούμενος και ξεχασμένος και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ανεξάρτητα ή ενσωματωμένος σε μεγαλύτερα δίκτυα αεράμυνας. Ο σχεδιασμός του δίνει έμφαση σε ένα μικρό μήκος κάτω του ενός μέτρου, σε βάρος μικρότερο από τρία κιλά και σε ευέλικτες επιλογές τοποθέτησης για οχήματα ή σταθερές θέσεις, για να καλύψει το κενό δυνατοτήτων μεταξύ συστημάτων που βασίζονται σε πυροβόλα μικρής εμβέλειας και ενεργοποιητών μεσαίας εμβέλειας, όπως ο πύραυλος RBS 70NG. Η Saab τόνισε ότι η ικανότητα παραγωγής του πυραύλου σε όγκο με σχετικά χαμηλό κόστος είναι κρίσιμη για τη μεγιστοποίηση του αριθμού ανάπτυξης, επιτρέποντας παράλληλα μια ευρεία κάλυψη έναντι απειλών UAV. Η ανάπτυξη του Nimbrix ξεκίνησε το 2024, με δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της άσκησης Baltic Trust τον Ιούλιο του 2025, όπου οι Σουηδικές Ένοπλες Δυνάμεις δοκίμασαν το σύστημα. Οι συνεχιζόμενες συζητήσεις με πιθανούς πελάτες περιλαμβάνουν την πιθανότητα αδειοδοτημένης παραγωγής σε χώρες χρήστες. Η Saab επιβεβαίωσε ότι ο πύραυλος είναι φορητός, εύκολος στην ανάπτυξη και ότι οι αρχικές παραδόσεις έχουν ως στόχο το 2026. Η αποκάλυψη του Nimbrix έρχεται σε μια εποχή που το ενδιαφέρον για συστήματα αντι-drone, ιδιαίτερα για τα drones αναχαίτισης, έχει αυξηθεί παγκοσμίως λόγω των διδαγμάτων από τον πόλεμο της Ουκρανίας. Η ιδέα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών που αναχαιτίζουν εχθρικά αεροσκάφη ή drones έχει ρίζες στα πειράματα του Ψυχρού Πολέμου, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Σοβιετική Ένωση εξερεύνησαν τηλεκατευθυνόμενα οχήματα για σκοπούς αναχαίτισης, αν και η τεχνολογία εκείνης της περιόδου περιόρισε τα αποτελέσματα. Το Gyrodyne QH-50 του Ναυτικού των ΗΠΑ τη δεκαετία του 1960 ήταν ένα πρώιμο παράδειγμα μη επανδρωμένου ελικοπτέρου με οπλισμένη ικανότητα, ενώ άλλα πρωτότυπα διερεύνησαν την ιδέα των drones που μεταφέρουν όπλα αέρος-αέρος. Αυτές παρέμειναν θεωρητικές ασκήσεις, καθώς τα επανδρωμένα αναχαιτιστικά και οι πύραυλοι εδάφους-αέρος ήταν πιο πρακτικοί εκείνη την εποχή. Το Raytheon Coyote στον 21ο αιώνα επέδειξε την πρώτη σύγχρονη προσαρμογή αυτής της ιδέας, εξελισσόμενο από δόλωμα σε ένα αναλώσιμο αναχαιτιστικό UAV με καθοδήγηση ραντάρ, διαθέσιμο σε κινητικές και μη κινητικές παραλλαγές για αποστολές καταπολέμησης drones.

Η σύγκρουση στην Ουκρανία, που ξεκίνησε το 2022, έχει πλέον καθιερώσει τα drones αναχαιτιστικής ικανότητας ως κεντρική επιχειρησιακή ανάγκη. Τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία χρησιμοποίησαν drones σε μεγάλους αριθμούς, που κυμαίνονταν από τετρακόπτερα αναγνώρισης έως πυρομαχικά μεγάλης εμβέλειας, όπως το ιρανικής κατασκευής Shahed-136. Η παραδοσιακή αεράμυνα δυσκολεύτηκε να αντιμετωπίσει αυτήν την κλίμακα, επειδή η χρήση ενός πυραύλου που κόστιζε πάνω από 100.000 δολάρια εναντίον ενός drone αξίας ενός κλάσματος αυτού ήταν μη βιώσιμη. Μέχρι τα μέσα του 2023, οι ουκρανικές και ρωσικές δυνάμεις είχαν εισαγάγει πολλαπλά μέτρα κατά των drones, συμπεριλαμβανομένων παρεμβολέων, πυροβόλων και drones αναχαιτιστικής ικανότητας, με τα τελευταία να γίνονται πιο σημαντικά καθώς η σύγκρουση εντείνεται. Οι ουκρανικές δυνάμεις ανέπτυξαν FPV drones για να εμβαθύνουν ρωσικά Lancets και Shaheds, ενώ μέχρι το 2024 αυτές οι τακτικές είχαν επεκταθεί σε βασικό στοιχείο του συστήματος αεράμυνας του Κιέβου. Η Ρωσία έχει επίσης αναγνωρίσει την τάση και έχει αρχίσει να αναπτύσσει drones υψηλής ταχύτητας για την άμυνα των βάσεων ενάντια σε ουκρανικά UAV.

Η Ουκρανία έχει γίνει κέντρο ανάπτυξης για αυτά τα συστήματα. Εταιρείες και εθελοντικές ομάδες έχουν εισαγάγει διάφορα drones αναχαίτισης, συμπεριλαμβανομένων των σταθερών πτερύγων αναχαίτισης της Besomar ικανών να καταρρίψουν ένα ρωσικό drone επιτήρησης Forpost σε υψόμετρο τεσσάρων χιλιομέτρων, των FPV drones Sting της Wild Hornets που πέτυχαν καταγεγραμμένη θανάτωση Shahed, και της μονάδας κυνηγετικού όπλου DroneHunter της VARTA, η οποία μετατρέπει τα τυπικά FPV drones σε αναχαίτισης κοντινής εμβέλειας με εμβέλεια εμπλοκής 5 έως 20 μέτρων. Η Justifier Drones ανέπτυξε ένα σύστημα εκτόξευσης αέρα που ρίχνει FPV αναχαίτισης από ένα μεγαλύτερο drone αεροπλανοφόρο, παρέχοντας υψόμετρο και εκτεταμένη εμβέλεια για την εμπλοκή UAV αναγνώρισης που πετούν ψηλά. Το Υπουργείο Άμυνας της Ουκρανίας ενέκρινε το τετρακόπτερο Chief-1 τον Ιούνιο του 2025, το οποίο διαθέτει ένα στιβαρό πλαίσιο, μονάδα κυνηγετικού όπλου με δύο κάννες και ενσωματωμένο λογισμικό αναγνώρισης στόχου για αυτόνομη ή χειροκίνητη αναχαίτιση. Οι εξελίξεις της Ρωσίας περιλαμβάνουν το τετρακόπτερο εκτόξευσης δικτύου Tarantul-Ptitselov, το αναχαιτιστικό τύπου καμικάζι Yolka που εκτοξεύεται από τον ώμο και συγκρούεται με τον στόχο του, και ένα πρωτότυπο υψηλής ταχύτητας UAV αναχαιτιστικού με σταθερές πτέρυγες.

Εκτός Ουκρανίας και Ρωσίας, άλλες χώρες έχουν προχωρήσει τα δικά τους έργα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες χρησιμοποιούν το Raytheon Coyote Block 2 ως drone αναχαιτιστικού με σωλήνα εκτόξευσης, ενώ εταιρείες όπως η Anduril Industries ανέπτυξαν το drone Anvil για να εμβαθύνουν αυτόνομα εισβολείς. Το DroneHunter της Fortem Technologies χρησιμοποιεί σύλληψη δικτύου και έχει χρησιμοποιηθεί σε μεγάλες δημόσιες εκδηλώσεις. Το Ισραήλ συνεισφέρει μέσω εταιρειών όπως η XTEND και η Elbit, οι οποίες έχουν δοκιμάσει προγραμματισμένα αναχαιτιστικά για άμυνα κοντινής εμβέλειας. Οι ευρωπαϊκές χώρες αυξάνουν τη δραστηριότητα, με την Origin Robotics της Λετονίας να αναπτύσσει το χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ αναχαιτιστικό υψηλής ταχύτητας BLAZE, την Argus Interception GmbH της Γερμανίας να εισάγει ένα αυτόνομο σύστημα περιπολίας και τις γαλλικές CERBAIR και ONTIR να ενσωματώνουν αναχαιτιστικά drones με παρεμβολείς και πυροβόλα. Η MARSS στο Μονακό και την Ιταλία δημιούργησε το Interceptor-MR, και μεγάλοι αμυντικοί όμιλοι όπως η Airbus, η Thales και η MBDA διερευνούν την ενσωμάτωση με πυραυλικά συστήματα. Κινεζικές εταιρείες έχουν παρουσιάσει drones κατά των drones σε εκθέσεις, αν και έχουν δημοσιοποιηθεί λίγες τεχνικές λεπτομέρειες. Η Σουηδία, από την πλευρά της, είχε παρουσιάσει προηγουμένως το Kreuger 100, ένα ελαφρύ, αναχαιτιστικό drone με μπαταρία που προορίζεται τόσο για στρατιωτικές όσο και για πολιτικές εφαρμογές.

Η παραγωγή στην Ουκρανία αντανακλά την επείγουσα ανάγκη του πολέμου. Στις αρχές του 2025, η χώρα κατασκεύαζε περίπου 200.000 drones όλων των τύπων ανά μήνα μετά από αύξηση 900% στην παραγωγή, με τα αναχαιτιστικά drones να αποτελούν σημαντικό μερίδιο. Το Υπουργείο Άμυνας ανέφερε ότι δοκιμάζει δέκα διαφορετικά μοντέλα αναχαιτιστικών για ρόλους κατά του Shahed, με αρκετά να θεωρούνται έτοιμα για μάχη και να κινούνται προς μεγαλύτερη παραγωγή. Τα αναχαιτιστικά που χρηματοδοτούνται από εθελοντές κοστίζουν κάτω από 2.000 δολάρια το καθένα, ενώ επίσημοι προϋπολογισμοί όπως 260 εκατομμύρια UAH (6,2 εκατομμύρια δολάρια) διατέθηκαν στο δίκτυο αναχαιτίσεων "Clean Sky" του Κιέβου. Το σύστημα κατέγραψε 550 εχθρικά drones που καταρρίφθηκαν κατά τη διάρκεια δοκιμών με μέσο κόστος εμπλοκής περίπου 5.000 δολάρια το καθένα. Η παραγωγή drones αναχαιτιστικών της Ρωσίας παραμένει μικρή, επικεντρωμένη κυρίως σε πειραματικές μονάδες όπως το Tarantul-Ptitselov και το Yolka, ενώ η παραγωγή drones δίνει συνολικά προτεραιότητα στις επιθετικές πλατφόρμες, με την παραγωγή drones επίθεσης Shahed να αναφέρεται σε περίπου 170 την ημέρα μέχρι τα μέσα του 2025 και αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω. Το έργο BLAZE της Λετονίας δείχνει πώς τα κράτη του ΝΑΤΟ επενδύουν στη μαζική παραγωγή για μελλοντική ανάπτυξη.

Η τακτική απασχόληση χωρίζεται σε κατηγορίες καμικάζι και επαναχρησιμοποιήσιμων αναχαιτιστικών. Τα αναχαιτιστικά καμικάζι είναι χαμηλού κόστους FPV που καθοδηγούνται για να συγκρούονται με εχθρικά drones, με τους Ουκρανούς χειριστές να τα χρησιμοποιούν εκτενώς εναντίον Shaheds και Lancets. Μερικά είναι προ-τοποθετημένα σε περιπολία ή εκτοξεύονται από μεγαλύτερα drones αεροπλανοφόρα για να μειώσουν τους χρόνους απόκρισης. Αυτά τα συστήματα συνήθως καταναλώνονται ανά εμπλοκή, αλλά είναι αρκετά προσιτά για να αναπτυχθούν σε μεγάλους αριθμούς. Τα επαναχρησιμοποιήσιμα αναχαιτιστικά χρησιμοποιούν μεθόδους όπως δίχτυα ή εναέρια κυνηγετικά όπλα για να καταρρίψουν στόχους χωρίς αυτοκαταστροφή, όπως στη μονάδα DroneHunter ή στο Chief-1. Συστήματα εξοπλισμένα με δίκτυο, όπως το ρωσικό Tarantul-Ptitselov, συλλαμβάνουν εχθρικά drones για ανάλυση. Η Ουκρανία έχει οργανώσει ομάδες αναχαιτιστών που συντονίζονται με δίκτυα ραντάρ, χρησιμοποιώντας τόσο καμικάζι όσο και επαναχρησιμοποιήσιμα drones εντός πολυεπίπεδων αμυντικών συστημάτων γύρω από κρίσιμες υποδομές. Η Ρωσία έχει δοκιμάσει συστήματα όπως το Yolka για μονάδες πρώτης γραμμής, αναζητώντας φορητές, αναλώσιμες άμυνες εναντίον αναγνωριστικών UAV.

Οι ένοπλες δυνάμεις παγκοσμίως προσαρμόζουν το δόγμα για να συμπεριλάβουν τα drones αναχαιτιστών ως μόνιμο στρώμα στην πολυεπίπεδη αεράμυνα. Η Ουκρανία δίνει έμφαση στην ενσωμάτωση των αναχαιτιστικών με κάλυψη ραντάρ και κέντρα συντονισμού, παρουσιάζοντάς τα ως ένα μέτρο εξοικονόμησης κόστους που εξοικονομεί πυραύλους μεσαίου και μεγάλου βεληνεκούς. Το ΝΑΤΟ έχει εντοπίσει την αναχαίτιση με σμήνος ως ένα κενό που απαιτεί επείγουσες λύσεις. Τα πλεονεκτήματα των αναχαιτιστικών drones περιλαμβάνουν το χαμηλό κόστος μονάδας σε σύγκριση με τους πυραύλους, την επαναχρησιμοποίηση σε ορισμένα σχέδια, τις μειωμένες παράπλευρες απώλειες, τη φορητότητα και την επεκτασιμότητα. Οι αδυναμίες περιλαμβάνουν την περιορισμένη εμβέλεια και αντοχή, την ευαισθησία στις καιρικές συνθήκες, την ηλεκτρονική ευπάθεια, τον κίνδυνο κορεσμού και την εξάρτηση από εξωτερικά δίκτυα ανίχνευσης. Τα αναχαιτιστικά drones δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τις άμυνες μεσαίου ή μεγάλου υψομέτρου, αλλά θεωρούνται απαραίτητο συμπλήρωμα για την αντιμετώπιση μαζικών UAV χαμηλού κόστους. Τα μέλη και οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ έχουν ξεκινήσει προγράμματα προμηθειών, ενώ οι στρατοί στην Ευρώπη και την Ασία υποστηρίζουν την ανάπτυξη και την ολοκλήρωση μέσω χρηματοδότησης και ασκήσεων. Η ίδια η Saab έχει διατηρήσει ανοιχτή την επιλογή της αδειοδοτημένης παραγωγής για το Nimbrix, αντανακλώντας την ίδια βιομηχανική τάση στην Ευρώπη και πέραν αυτής. Η συνολική πορεία δείχνει ότι τα αναχαιτιστικά drones ενσωματώνονται στον αμυντικό σχεδιασμό ως νέο πρότυπο για την αντιμετώπιση μη επανδρωμένων απειλών.

Στην Ελλάδα δεν γίνετε απολύτως τίποτα ως συνήθως! Υπήρχε μια μικρή εταιρεία στις ΗΠΑ που είχε ένα καλό πρότζεκτ αναχαίτισης drones με μικρούς πυραύλους και αεροσκάφη σε μέγεθος μικρών μοντέλων, με Έλληνα συνεργάτη. Δεν κατάφερα να τους φέρω σε επαφή με το ΥΠΕΘΑ, δεν ήθελαν να ακούσουν για αναχαίτιση UAS στην Ελλάδα το 2021. Δυστυχώς η εταιρεία έκλεισε, της έλειπε ένα εκατομμύριο δολάρια για να συνεχίσει την έρευνα.