H φρεγάτα FDI HN. Επιχειρησιακές δυνατότητες και αντιμετώπιση επιθέσεων κορεσμού. Θα σταθούμε σε δυο σημεία στο ραντάρ SEA FIRE και στους 4 εκτοξευτές Α-50 με τους 32 πυραύλους ASTER -30 και τι δυνατότητες έχουν.
Γράφει ο Γεώργιος Δικαίος στις 8 Αυγούστου 2025

H φρεγάτα FDI HN.
Επιχειρησιακές δυνατότητες και αντιμετώπιση επιθέσεων κορεσμού.
Θα σταθούμε σε δυο σημεία στο ραντάρ SEA FIRE και στους 4 εκτοξευτές Α-50 με τους 32 πυραύλους ASTER -30 και τι δυνατότητες έχουν.
Γράφει ο Γεώργιος Δικαίος.

Το ραντάρ SEA FIRE.
H διαφήμιση τελείωσε τώρα ήρθε η ώρα της σκληρής πραγματικότητας. Είναι ένα πολύ καλό ραντάρ που πρέπει να τα κάνει όλα μόνο του στην φρεγάτα. Να δίνει στοιχεία μέσω του CMS SENTINEL στης κονσόλες των τεσσάρων Α-50 για της εκτοξεύσεις των πυραύλων ASTER-30.
Όταν ο εχθρός είναι μακριά και έρχεται από ψηλά δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Έχεις χρόνο να τον αντιμετωπίσεις με άνεση, αρκεί να είναι στο κατάλληλο ύψος ανά απόσταση για να φτάνουν εκεί οι πύραυλοι ASTER-30. Ο αριθμός των πυραύλων είναι μικρός όμως για φρεγάτα, ακόμα και με τους 32 ASTER -30 της Ελληνικής έκδοσης. Να μην συνυπολογίζουμε το σύστημα RAM και τα πυροβόλα που τα αφήνω πάντα εκτός, γιατί η αντιμετώπιση εχθρικών στόχων με αυτά ξεκινά στα 10 χιλιόμετρα από το πλοίο.
Η πρώτη έκδοση ραντάρ σχεδιάστηκε με 8 MODULES για να καλύψει τα κενά, ανάμεσα στα FIXED PANEL σε υψηλό κυματισμό και είχε θεωρητική αμβλεία 500 χιλιόμετρα. Το κάθε ένα MODULES θα είχε κάλυψη 120 μοιρών με ενδιάμεση καθοδήγηση 8 πυραύλων. Το πρόβλημα που ανέκυψε ήταν η κάλυψη καθ ύψος που δεν ήταν η ανάλογη, το ίδιο μειονέκτημα είχε και το παλιό ραντάρ APAR. Τα προβλήματα όγκου και ύψους του APAR θα τα διαβάσετε σε έναν πίνακα:
Κάλυψη παρακολούθησης αζιμούθιο 360 ° και υψόμετρο 70 °
Κάλυψη αναζήτησης όγκου 360 ° αζιμούθιο και 30 ° υψόμετρο
Τεχνικά χαρακτηριστικά
Κάλυψη ενεργής παρακολούθησης 360 ° (αζιμούθιο) x 70 ° (υψόμετρο
πάνω από τον ορίζοντα)
Κάλυψη αναζήτησης πολλαπλών δοκών και TWS 360 ° (αζιμούθιο) x 35 ° (υψόμετρο πάνω από τον ορίζοντα)
Αυτά αφορούν την στοχοποίηση εγκλωβισμό και την μετάδοση των στοιχείων στους πυραύλους και την τερματική καθοδήγηση.
Η ανάλυση των στοιχείων του ραντάρ και του κάθε ενός οπλικού συστήματος είναι μια δύσκολη δουλειά. Λίγοι άνθρωποι τα γνωρίζουν αυτά και τα κατανοούν. Δεν μπορείς να κάνεις τερματική καθοδήγηση σε στόχους που πετούν πολύ ψηλά και σε επίπεδο θάλασσας ταυτόχρονα. Δεν τους αφορά τους ξένους γιατί σε μάχες στην ανοιχτή θάλασσα, οι 30-35 μοίρες καθ ύψος του ραντάρ επαρκούν για να ρίξεις σε στόχους που βρίσκονται μακριά. Τι γίνετε όμως στο αιγαίο με τον ξαφνικό υψηλό κυματισμό και με της πολλαπλές απειλές;
Τα στοιχεία υπάρχουν στο επίσημο σαιτ της εταιρίας.
https://www.thalesgroup.com/sites/default/files/database/document/2021-04/APAR%20blk2-V03_2.pdf
Ήθελαν και ένα ραντάρ με δυνατότητες αντιβαλλιστικής άμυνας, όποτε η σχεδίαση άλλαξε για κάλυψη 90 μοίρες καθ ύψος. Τώρα πια τα MODULES έγιναν 12 με την ιδιόμορφη τοποθέτηση και η μέγιστη εμβέλεια έπεσε στα 300 χιλιόμετρα. Η πτώση της εμβέλειας οφείλετε στον μικρότερο αριθμό των στοιχείων του κάθε ενός MODULES που τώρα αποτελείται από 64 και στην ιδιομορφία της τοποθέτησης.
Με τα περισσότερα MODULES αυξήθηκαν οι δυνατότητες σε αριθμό στόχων παρακολούθησης και ειδικά στοχοποίησης-βολής και ενδιάμεσης καθοδήγησης των πυραύλων ASTER-30 από 8 σε 12 ανά FIXED PANEL. Αυτά είναι τα ψιλά γράμματα που τους δίνουμε μεγάλο ενδιαφέρον χωρίς να ξέρουμε τι σημαίνουν και την χρησιμότητα τους εν ώρα μάχης. Κανείς δεν μας ενημερώνει για της εμβέλειες καθοδήγησης και είναι ένα θέμα που αιωρείται χωρίς απάντηση.

Όπως πίστευαν με το παλιό ραντάρ ARAR πως μπορούσε να κατευθύνει έναν μεγάλο αριθμό πυραύλων. Λαμβάνοντας υπόψιν τον αριθμό από τα κανάλια που είχε το ραντάρ-πλοίο για την καθοδήγηση των πυραύλων ESSM & SM-2 για την μετάδοση στοιχείων. Ξεχνώντας την τοποθέτηση για 360 μοίρες κάλυψη και πως οι ESSM SM-2 είχαν τρεις συχνότητες για μετάδοση των στοιχείων! Χωρίς να υπολογίζουν της δυνατότητες των FIXED PANEL, του υπολογιστικού συστήματος και του συστήματος του ελέγχου πυρός του ραντάρ. Μόνο 4 πυραύλους μπορούσε να κατευθύνει το κάθε ένα FIXED PANEL και μέχρι 8 συνολικά το σύστημα ελέγχου πυρός. Αυτές είναι η μέγιστες δυνατότητες του συστήματος για τους πυραύλους ESSM! Τους πυραύλους SM-2 μπορούσε να τους κατευθύνει ανά FIXED PANEL μόνο δυο έως τα 100 χιλιόμετρα και έναν πάνω από τα 100 χιλιόμετρα αλλά δεν έγιναν ποτέ βολές πάνω από τα 100 χιλιόμετρα! Η μέγιστη δυνατότητα του συστήματος ελέγχου πυρός ήταν 8 ESSM ή 4 SM-2 έως τα 100 χιλιόμετρα. Το παλιό ραντάρ ARAR είχε μικρή σχετικά εμβέλεια τα 158 χιλιόμετρα.
Όπως βλέπουμε στο SEA FIRE μπορούμε να ενώσουμε τα modules ανά δυο ή τρία ή και τέσσερα μαζί για καθοδήγηση των πυραύλων ASTER -30 σε μεγάλες εμβέλειες. Για παραπάνω από τα 100 χιλιόμετρα εμβέλεια περιμένουμε τον νέο βελτιωμένο πύραυλο ASTER-30. Η ιδιομορφία αυτή στο ραντάρ είναι καλή και κακή όμως γιατί υπεισέρχεστε το ύψος του στόχου. Όλα τα ραντάρ έχουν πρόβλημα στο να αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα στόχους που πετούν σε επίπεδο θαλάσσης και πολύ ψηλά. Το ραντάρ SEA FIRE έχει πολύ καλές επιδόσεις ίσως της καλύτερες. Περιμένουμε να έχει της καλύτερες επιδόσεις σε προσβολές διαφορετικών στόχων σε διαφορετικές αποστάσεις μεταξύ τους, πολύ καλύτερα από το ARAR2! Περιμένουμε όμως να δούμε και τα προβλήματα σε υψηλό κυματισμό που θα έχει που θα είναι περισσότερα από το πρωτότυπο με τα 8 MODULES.
Τελικά υπάρχει πρόβλημα λόγο της ιδιομορφίας τοποθέτησης των modules και η κάλυψη δεν είναι 120 μοίρες σε όλα τα ύψη ανά panel. Δεν γίνονται όλα ταυτόχρονα σε ένα τόσο μικρού μεγέθους ραντάρ. Δεν θα αναφερθώ σε αυτό το πρόβλημα τώρα θα το διαβάσετε σε ειδική ανάλυση του ραντάρ. Τα 4 κενά που έχει δημιουργούν το πρόβλημα και επειδή δεν το καταλάβατε θα έπρεπε να είχε 16 modules για να είναι οκ και όχι 12.

Αντιμετώπιση πυραύλων επιφανείας.
Το πλεονέκτημα της μεγάλης εμβέλειας των ASTER-30 χάνετε από την τοποθέτηση του ραντάρ SEA FIRE χαμηλά στον ιστό i-Mast. Λόγο της καμπυλότητας της γης, μόνο 25 χιλιόμετρα είναι η αποτελεσματική εμβέλεια του ραντάρ εναντίων των πυραύλων επιφανείας. Στα 25 χιλιόμετρα ξεκινά το ραντάρ να βλέπει τους πυραύλους επιφανείας σε περιβάλλον με ήρεμη θάλασσα. Θέλει τον χρόνο του το ραντάρ για να δώσει τα στοιχεία της απειλής των στόχων: ταχύτητα, πορεία, ύψος και ταξινόμηση απειλής. Μετά θα μεταδώσει τα στοιχεία μέσω του συστήματος ελέγχου πυρός με το CMS SENTINEL, στης 4 κονσόλες των κελιών Α-50 των πυραύλων ASTER-30. Οι χειριστές στης κονσόλες θα κάνουν μετάδοση των στοιχείων στα VLS και στα 21-22 χιλιόμετρα απόσταση από το πλοίο μπορούν να ρίξουν. Αν έχουν προλάβει να τα κάνουν όλα αυτά στον απαιτούμενο χρόνο με τον σωστό τρόπο.
Ο πύραυλος επιφανείας τρέχει με ταχύτητα 280 μέτρα το δευτερόλεπτο. Θα έχει διανύσει σε 10 δευτερόλεπτα μια απόσταση των 2800 μέτρων. Δεν είναι εύκολο για ένα ραντάρ να δει μέσα σε 10 δευτερόλεπτα τους στόχους, να κάνει κατανομή απειλών, μετάδοση στοιχείων και οι χειριστές να το κάνουν VLS και στα κελιά σε 4 πυραύλους ASTER-30. Σε 14 δευτερόλεπτα οι πύραυλοι επιφανείας θα έχουν πλησιάσει στα 21 χιλιόμετρα από την φρεγάτα FDI HN. Το πλήρωμα πρέπει να είναι μια καλό κουρδισμένη μηχανή που εκτελεί εντολές με μεγάλη ταχύτητα.
Δίνετε η εντολή όλα οκ και πυρ. Ο χειριστής του VLS A-50 1 πατά το κουμπί και ο πύραυλος ASTER-30 εκτοξεύετε σε 2,5 δευτερόλεπτα. Αυτά λένε στα χαρτιά οι Γάλλοι! Στην πράξη με το που θα πει πυρ ο αξιωματικός. θέλει 4 δευτερόλεπτα για να φύγει ο πρώτος πύραυλος ASTER-30. O επόμενος πύραυλος θα εκτοξευτεί από το VLS A-50 4 που είναι διαγώνια από το VLS A-50 1. Αυτό γίνετε για να είναι όσο το δυνατόν τα θερμά καυσαέρια, πιο μακριά από της εκτοξεύσεις εν σχέση με την κίνηση του πλοίου.
Ο πρώτος πύραυλος εκτοξεύτηκε περιμένεις να τον δεις και μετά δίνετε εντολή για τον δεύτερο. Δεν διακινδυνεύεις να κάνεις εκτοξεύσεις χωρίς λογική βιαστικά και επικίνδυνα. Ο επόμενος πύραυλος ASTER-30 θα εκτοξευτεί σε 7-8 δευτερόλεπτα μετά τον πρώτο και έτσι θα γίνουν όλες οι υπόλοιπες εκτοξεύσεις. Με την λογική των εκτοξεύσεων από VLS A-50 με την σειρά 1, 4, 2 και 3.
Τα θερμά καυσαέρια δεν διαλύονται σε μικρούς χρόνους και συσσωρεύονται εμπρός από την γέφυρα. Δεν έχετε διαβάσει μελέτες για το πρόβλημα που θα δημιουργηθεί και οι πύραυλοι ASTER-30 έχουν δυνατό πυραυλοκινητήρα. Υπάρχουν αισθητήρες πέριξ των VLS A-50 που μετρούν την θερμοκρασία αλλά και στην γέφυρα και κάτω. Την δείχνουν και αν ξεπεράσει ένα όριο χτυπούν οι σειρήνες.
Στης δοκιμές σε εκτοξεύσεις μας έδειξαν πως μπορούν να γίνουν εκτοξεύσεις ανά μισό δευτερόλεπτο από τα VLS A-50. Ναι γίνονται στο αυτόματο σύστημα στην ανάγκη θα το κάνεις αυτό. Θεωρίες πως θα αδειάσουμε τα 32 κελιά σε 16 δευτερόλεπτα κλπ δεν ισχύουν. Αυτό δεν μπορούν να τα κάνουν ούτε τα αντιτορπιλικά ΑΒ των Αμερικάνων! Ξεχνάτε την σχέση ραντάρ με της κονσόλες, σύστημα ελέγχου πυρός, CSM- κονσόλες-οθόνες, κονσόλα Α-50, VLS, ASTER-30.
Οι 8 πύραυλοι ASTER-30 χρειάστηκαν 52-53 δευτερόλεπτα για να εκτοξευτούν. Ένας πολύ καλός χρόνος εν σχέση με τα δυο ΜΚ-41 που είδαμε στο προηγούμενο άρθρο στο πρώτο μέρος. Δεν είναι δυστυχώς όμως ο καλύτερος αν έχεις 4 MK-41, δυο στο πρόστεγο και δύο στο μεσόστεγο. Η συσσώρευση όλων των VLS σε ένα σημείο μόνο αντίθετα αποτελέσματα φέρνει. Αυτός ήταν και ο ένας από τους δυο βασικός λόγος που οι Αμερικάνοι δεν πήραν το σχέδιο της Φρεγάτας των Δανών για να το φτιάξουν στην χώρα τους. Ο άλλος ήταν πως αν χτυπήσει ένας πύραυλος εκεί, θα κοπεί το πλοίο στην μέση με τους 16 πυραύλους επιφανείας ακάλυπτους.
Διαφωνείτε; Θέλετε καλύτερους χρόνους; Καλύτερα να διαβάσετε τις μελέτες φθοράς των VLS, εν σχέση με τις αντοχές στις εκτοξεύσεις και την θερμοκρασία και την συσσώρευση των καυσαερίων εμπρός από την γέφυρα. Αν έχει αέρα βοηθάει να μειωθούν τα θερμά αέρια γρηγορότερα κλπ. Αν θέλετε καλύτερους χρόνους χρειάζεσαι δεύτερο ραντάρ και μικρότερους πυραύλους που το αναφέρω στο τέλος.
Για να εκτοξεύσεις 12 πυραύλους ASTER -30 χρειάζεσαι 80 δευτερόλεπτα! Ο χρόνος δεν είναι πολύ μεγάλος και το πλοίο μπορεί να αντιμετωπίσει άνετα μια επίθεση με 8 πυραύλους επιφανείας, όχι όμως με 16! Ο χρόνος των 80 δευτερολέπτων είναι μια διάρκεια πτήσης των 22.500 μέτρων για έναν πύραυλο επιφανείας. Το πώς εκτοξεύονται οι πύραυλοι επιφανείας και με τι ρυθμούς είναι ένα δύσκολο θέμα και θα κάνω ειδικό άρθρο για να το αναλύσω με όλες της παραμέτρους. Οι Γάλλοι είδαν πως με μια εκτόξευση 12 πυραύλων ASTER-30, μπορούν να αντιμετωπίσουν μια επίθεση με 8 πυραύλους επιφανείας. Με την λογική της ευστοχίας 2/3 που δίνουν είναι καλυμμένοι. Δεν θα προλάβουν να πλησιάσουν κοντά στο πλοίο οι πύραυλοι και δεν χρειάζονται CIWS και RAM.
Στο Αιγαίο όμως όλα αλλάζουν και οι κίνδυνοι είναι περισσότεροι και μεγαλύτεροι. Οι Τούρκοι έχουν περισσότερα πλοία και κάποια από αυτά μεταφέρουν 16 πυραύλους επιφανείας. Η εγγύτητα στην Μικρά Ασία επιτρέπει της βολές από παράκτια συστήματα με πυραύλους ATMACA. Τα δικά μας πλοία δεν θα αντιμετωπίσουν μόνο 8 πυραύλους επιφανείας αλλά περισσότερους μπορεί και 16.
Μετά της βολές των ASTER-30 ξεκινά να ρίχνει το πυροβόλο των 76 χιλιοστών και τέλος τα αναιμικά πυροβόλα των 20 χιλιοστών. Η ελάχιστη εμβέλεια του πυραύλου ASTER-30 είναι τα 3,5 χιλιόμετρα μας λέει η εταιρία, δεν μπορεί να συνεχίζει να ρίχνει σε τόσο μικρές αποστάσεις από το πλοίο; Δεν μπορεί γιατί σου δίνει η εταιρία μια τιμή χωρίς να σου ξεκαθαρίζει το ύψος πτήσης. Την στιγμή της απόρριψης του πρώτου ορόφου μετά που μπορεί να κάνει ελιγμούς είναι η απόσταση από το πλοίο. Για να χτυπήσει έναν πύραυλο επιφανείας πρέπει να κατέβει χαμηλά με γωνία 45 μοιρών κατολίσθησης που θα ανοίγει όσο πλησιάζει σε χαμηλό ύψος. Το έχω τονίσει πολλές φορές πως όλοι οι πύραυλοι ανεξαιρέτως τύπου, πρέπει να είναι σε ύψος από τα 100 μέτρα και κάτω για να δει ο ερευνητής ραντάρ ή η κεφαλή IR τον πύραυλο επιφανείας. Ελάχιστη εμβέλεια πυραύλου ASTER-30 5,5+ χιλιόμετρα από το πλοίο. Δηλαδή στην πράξη στα 7 χιλιόμετρα απόσταση από το πλοίου του πυραύλου επιφανείας μπορείς να κάνεις την τελευταία βολή. Προσοχή όχι να πατήσεις το κουμπί εκτόξευσης αλλά να έχει φύγει ο πύραυλος. Πρακτικά δεν προλαβαίνεις να ρίξεις κάτω από τα 8 χιλιόμετρα απόσταση, του πυραύλου επιφανείας από το πλοίο για βολή πυραύλου ΑΑ ASTER-30. Με τους υπολογισμούς των χρόνων βολής και των χρόνων κίνησης των πυραύλων 1400 m/sec αρχική του πυραύλου ASTER-30, 280 m/sec ATMACA.
Σύνοψης
Έκανα μια ανάλυση εν συντομία των χρόνων βολής της Φρεγάτας FDI HN, εν σχέση με το ραντάρ SEA FIRE και τους πυραύλους ASTER-30. Προσπάθησα όσο μπορούσα να μην επεκταθώ και να μην κουράσω όσους με διαβάζουν. Είναι ένα δύσκολο θέμα που κανονικά θέλει μεγαλύτερη ανάλυση. Το βασικό συμπέρασμα είναι: Η φρεγάτα FDI HN μπορεί να ρίξει 12 πυραύλους ASTER-30 εναντίων πυραύλων επιφανείας συν 3-4 βολές μπορεί να κάνει το πυροβόλο των 76 και μόνο δυο το ένα πυροβόλο των 20 χιλιοστών και 4 βολές το σύστημα RAM.
Παλιότερα είχα γράψει αυτό στην μελέτη αντιμετώπισης επιθέσεων κορεσμού: Φρεγάτα FDI HN δυνατότητα βολής κατά 27 στόχων! Μην χαίρεστε για βολές αναφερόμαστε που δεν θα είναι όλες επιτυχημένες.
ASTER -30 12, RAM 5, Oto Melara SR 8, Πυροβόλο 2.
Δυνατότητα βολής κατά πυραύλων επιφανείας 18!
Aster -30 8, Ram 4, Oto Melara SR 4, πυροβόλο 2.
Σε αυτήν την μελέτη θα σταματούσαν οι βολές των ASTER -30, όταν θα έμπαιναν οι στόχοι στα όρια βολής πυροβόλου & RAM γιατί είχα υπολογίσει μια πιο μαζική εκτόξευση πυραύλων επιφανείας. Ευτυχώς για εμάς, οι Τούρκοι δεν ξέρουν να το κάνουν αυτό από τα πλοία με 16 ATMACA! Θα εκτοξεύουν τους πυραύλους σε ποιο αργούς χρόνους. Αν βελτιώσουν τα συστήματα τους όμως τα πράγματα χειροτερεύουν για εμάς. Έμαθα πως κατάφεραν να βελτιώσουν τους χρόνους εκτόξευσης, ελπίζω να μην τα καταφέρουν για εκτόξευση 8+8 πυραύλων.

Διαφωνείτε; Βάλτε ένα ραντάρ NS-50 στην θέση του STIR 1.2 και δυο πυροβόλα των 40 χιλιοστών για να μην έχει πρόβλημα η φρεγάτα. Με το ραντάρ NS-50 μπορείς να ρίξεις 6 CAMM-ER το όριο των δυο TPL LINK, να κατευθύνεις τα τρία πυροβόλα και το σύστημα RAM προς τους στόχους. Η LEONARDO θα βγάλει διπλό κάνιστρο για να μπορούν να μπουν μέσα στα Α-50 δυο CAMM-ER στην θέση του κάθε ενός ASTER-30. Με το NS-50 έχεις ένα ραντάρ στην Χ μπάντα που βλέπει στόχους σε υψηλό κυματισμό επάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και σε 3-5 μέτρα, UAV, Drone κλπ.

Αυτά τα γράφω από το 2022, αν τα κάνετε (ΥΠΕΘΑ) θα λυθούν όλα τα προβλήματα και θα έχεις μεγαλύτερη μαχητική ικανότητα.
Θα συνεχίσουμε με το τρίτο μέρος με το ραντάρ NS-50/NS-54. Αν και κανονικά έχω βάλει για το STALES, RAM & FCR (θα μπει και για αυτό) κείμενο-άρθρο.
Αναμένουμε τα σχόλιά σας στο Twitter!