ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΝΑΥΤΙΚΟ: Στις 23 Μαρτίου 2025, η ιταλική κυβέρνηση φέρεται να επιβεβαίωσε στην Ελλάδα τη διαθεσιμότητα 2 FREMM Carlo Bergamini (F 590) και Virginio Fasan (F 591), για πιθανή μεταφορά μετά το 2028.

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΝΑΥΤΙΚΟ: Στις 23 Μαρτίου 2025, η ιταλική κυβέρνηση φέρεται να επιβεβαίωσε στην Ελλάδα τη διαθεσιμότητα 2 FREMM Carlo Bergamini (F 590) και Virginio Fasan (F 591), για πιθανή μεταφορά μετά το 2028. Η πρώτη σειρά φρεγατών κλάσης Bergamini έχει προγραμματιστεί να αντικατασταθεί με νέες μονάδες FREMM EVO που έχουν προγραμματιστεί να παραδοθούν μεταξύ 2029 και 2030.

https://svppbellum.blogspot.com/2025/03/marina-militare-greca-in-data-23-marzo.html

Στις 23 Μαρτίου 2025, η ιταλική κυβέρνηση γνωστοποίησε επίσημα στην Ελλάδα τη διαθεσιμότητα 2 FREMM, της φρεγάτας Carlo Bergamini (F 590) και της Virginio Fasan (F 591). η μεταγραφή θα μπορούσε να γίνει μετά το 2028.

https://www.youtube.com/watch?v=o9qzXXcYzkM Οι δυνατότητες μεταφοράς εξετάζονται επί του παρόντος από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και συνδέονται με τον εκσυγχρονισμό του Ιταλικού Ναυτικού, την προγραμματισμένη αντικατάσταση της πρώτης σειράς φρεγατών κλάσης Bergamini με νέες μονάδες FREMM EVO που έχουν προγραμματιστεί για παράδοση μεταξύ 2029 και 2030.

https://www.youtube.com/watch?v=LBcA564FRwQ FINCANTIERI “FREMM EVO” ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΤΑΛΙΚΗ ΜΜ

Ως μέρος του πολυετούς προγράμματος «FREMM» που στοχεύει στην ανανέωση του στόλου του ιταλικού ναυτικού μέσω της κατασκευής φρεγατών νέας γενιάς, η Orizzonte Sistemi Navali (OSN), μια κοινή επιχείρηση στην οποία η Fincantieri και η Leonardo έχουν μερίδια 51% και 49% αντίστοιχα, υπέγραψε σύμβαση με την OCCAR (Occare) 1,5 δισ. ευρώ για την κατασκευή δύο νέων φρεγατών FREMM στην έκδοση “EVOLUTION”, με την ονομασία “FREMM EVO”. https://www.youtube.com/watch?v=BcaKRrticvs 
Οι δύο νέες μονάδες θα τοποθετηθούν στην πρώτη γραμμή του στρατιωτικού ναυτικού πλαισίου τόσο από τεχνολογικής όσο και από πλευράς απόδοσης, αξιοποιώντας τις σημαντικές τεχνολογικές εξελίξεις που έχουν ήδη ξεκινήσει στα πρόσφατα προγράμματα του λεγόμενου Ναυτικού Νόμου, καθώς και στο πρόγραμμα Mid Life Upgrade των Μονάδων Τάξης Orizzonte. Το Πολεμικό Ναυτικό θα μπορεί έτσι να έχει δύο νέες φρεγάτες FREMM που θα εγγυώνται υψηλές επιχειρησιακές επιδόσεις, με τεχνολογία αιχμής και εξοπλισμένες με συστήματα αιχμής, καθώς και σύγχρονες δυνατότητες anti-drone και γενικότερα ικανές να διαχειρίζονται λειτουργικά μη επανδρωμένα συστήματα σε τρεις διαστάσεις (πάνω από την επιφάνεια, ναυτικό και κάτω από την επιφάνεια). Οι μηχανικές δεξιότητες του Orizzonte Sistemi Navali σε επίπεδο Ολόκληρων Πολεμικών πλοίων και Συστημάτων Μάχης θα επιτρέψουν στο Ναυτικό να έχει δύο επιχειρησιακά προηγμένες ναυτικές μονάδες, τεχνολογικά προηγμένες και ικανές να συμβάλλουν στην ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας και στην αύξηση της επιχειρησιακής ευελιξίας.

Επιπλέον, όλες οι δυνατότητες και οι επιδόσεις στον τομέα ASW (Anti Submarine Warfare) των μονάδων FREMM ASW που βρίσκονται σε υπηρεσία θα διατηρηθούν. Οι δύο νέες μονάδες θα κατασκευαστούν στο Integrated Shipyard της Fincantieri της Riva Trigoso and Muggiano, με το πρώτο "FREMM EVO" να παραδοθεί το 2029 και το δεύτερο το 2030. Πιο συγκεκριμένα, οι κύριες παρεμβάσεις τεχνολογικού εκσυγχρονισμού/αναβάθμισης θα αφορούν το Cyber-resilient Ship Management System και τη βελτίωση της λύσης του συστήματος διαχείρισης αέρα και τη βελτίωση της μονάδας διανομής το τμήμα του συστήματος πλατφόρμας. Το σύστημα μάχης θα ενημερωθεί με το σύγχρονο Cyber-resiliant SADOC 4 Combat Management System, αισθητήρες ραντάρ (ιδιαίτερα με σταθερής όψης ραντάρ Dual Band DBR-XC) ικανά να υποστηρίζουν άμυνα έναντι απειλών TBM, συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου, πυροβολικού και πυραύλων, το Sonar Suite, το πιο αποτελεσματικό σύστημα επικοινωνίας και τα πιο αποτελεσματικά συστήματα διαλειτουργικότητας και επικοινωνίας.

Το «FREMM EVO» θα είναι εξοπλισμένο με εξοπλισμό υψηλής αξιοπιστίας, συνοδευόμενο από επαρκή σχέδια συντήρησης που θα εγγυώνται την απαιτούμενη ετοιμότητα με υψηλά επίπεδα λειτουργικής διαθεσιμότητας. Τις επόμενες εβδομάδες, η OSN θα συνάψει τις συμβάσεις υπεργολαβίας με τις Fincantieri και Leonardo, οι οποίες θα έχουν αξία περίπου 690 εκατ. ευρώ και περίπου 415 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Η συναλλαγή με τη Fincantieri αποτελεί συναλλαγή μεταξύ συνδεδεμένων μερών μεγαλύτερης σημασίας. Για τη Leonardo, η προβλεπόμενη σύμβαση υπεργολαβίας αντιπροσωπεύει μια συναλλαγή με συνδεδεμένο μέρος ήσσονος σημασίας λόγω της αξίας της σύμβασης και των δεικτών συνάφειας που ισχύουν για την υπόθεση.Και οι δύο συναλλαγές ορίζονται σύμφωνα με τη σχετική ισχύουσα νομοθεσία και επωφελούνται από την εξαίρεση από το διαδικαστικό καθεστώς που προβλέπεται για τις συναλλαγές με ελεγχόμενες εταιρείες (έστω και από κοινού), σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και τις αντίστοιχες διαδικασίες που υιοθετούνται.

Αυτή η προσφορά σηματοδοτεί τη συνέχιση της ευρύτερης προσπάθειας της Ελλάδας να καλύψει τα κενά στις ικανότητες μάχης επιφανείας συμπληρώνοντας τον στόλο της με νέα και μεταχειρισμένα πλοία.

Τα δύο προτεινόμενα σκάφη ήταν οι πρώτες μονάδες που κατασκευάστηκαν για το Ιταλικό Ναυτικό στο πλαίσιο του προγράμματος κλάσης FREMM Carlo Bergamini και τέθηκαν σε υπηρεσία το 2013. Το Nave Carlo Bergamini είναι η παραλλαγή γενικού σκοπού (GP), ενώ το Nave Fasan έχει διαμορφωθεί για τον πόλεμο ASW. Πηγές MM διευκρίνισαν ότι μόνο αυτές οι δύο φρεγάτες προσφέρονται σε αυτό το στάδιο και δεν υπάρχει καμία αναφορά για μελλοντική διαθεσιμότητα επιπλέον μονάδων. Το Ιταλικό Ναυτικό εκμεταλλεύεται επί του παρόντος τέσσερις φρεγάτες FREMM GP και τέσσερις φρεγάτες FREMM ASW, με δύο ακόμη παραλλαγές GP που αναμένεται να τεθούν σε υπηρεσία εντός του έτους.

Το FREMM Carlo Bergamini (F 590), που τέθηκε σε υπηρεσία στις 29 Μαΐου 2013, είναι το κορυφαίο πλοίο της κατηγορίας και έχει διαμορφωθεί ως φρεγάτα γενικής χρήσης. Ως παραλλαγή GP, δεν διαθέτει το ρυμουλκούμενο σύστημα σόναρ CAPTAS-4 που χρησιμοποιείται για τον πόλεμο ASW, σύμφωνα με το ιταλικό ναυτικό δόγμα της δεκαετίας του 1990 και του 2000 που έδινε έμφαση στην εξοικονόμηση κόστους. Αντίθετα, φέρει ένα σόναρ τοποθετημένο στο κύτος (UMS 4110 CL) και εστιάζει στον πόλεμο επιφανείας και την αεράμυνα. Το ραντάρ του είναι το σύστημα Leonardo Kronos Grand Naval AESA (MFRA), ικανό να ανιχνεύει αεροπορικές απειλές πέραν των 300 χιλιομέτρων. Είναι οπλισμένη με δύο συστήματα κάθετης εκτόξευσης SYLVER A50 για πυραύλους Aster 15 ή 30, 8 αντιπλοϊκούς πυραύλους Otomat Mk2/A, σωλήνες τορπιλών MU 90 και μια σουίτα ναυτικών όπλων, συμπεριλαμβανομένου ενός 127/64 mm LW Leonado-OTO και ενός πυροβόλου 76/62 mm.

Το Nave Virginio Fasan (F 591), που τέθηκε σε λειτουργία στις 19 Δεκεμβρίου 2013, είναι μια παραλλαγή Anti-Submarine Warfare (ASW) της ίδιας κατηγορίας. Σε αντίθεση με το σκάφος Bergamini, είναι εξοπλισμένο με το σόναρ μεταβλητού βάθους CAPTAS-4 επιπλέον του UMS 4110 CL, βελτιώνοντας την ικανότητά του να ανιχνεύει και να επιτίθεται εχθρικά υποβρύχια. Η έκδοση ASW φέρει συνήθως 4 πυραύλους Otomat Mk-2/A και τέσσερις πυραύλους MILAS ASW, αντικατοπτρίζοντας την επιχειρησιακή εστίασή της. Το ραντάρ και άλλα συστήματα μάχης είναι παρόμοια με την παραλλαγή GP, αλλά η φόρτωση όπλων και η σουίτα αισθητήρων είναι προσαρμοσμένα για να υποστηρίζουν δραστηριότητες ASW. Και τα δύο σκάφη διαθέτουν υπόστεγα ελικοπτέρων που μπορούν να φιλοξενήσουν ελικόπτερα 2 x 10 τόνων.

Παρά τις διαφορετικές διαμορφώσεις τους, και τα δύο πλοία μοιράζονται πολλά κοινά χαρακτηριστικά στο σχεδιασμό της πλατφόρμας και στις δυνατότητες μάχης. Έχουν μήκος 144,6 μέτρα, εκτοπίζουν 6.700 τόνους και μπορούν να φτάσουν σε ταχύτητες έως και 27 κόμβους. Το εύρος λειτουργίας τους στους 15 κόμβους είναι 6.800 ναυτικά μίλια. Το μέγεθος του πληρώματος για το καθένα είναι περίπου 200 άτομα και τα δύο περιλαμβάνουν έναν συνδυασμό προηγμένων αισθητήρων και όπλων κατάλληλων για ναυτικές επιχειρήσεις πολλαπλών τομέων. Οι δύο κυψέλες SYLVER A50 VLS τους υποστηρίζουν πυραύλους SAMP/T Aster 15/30 μεσαίου και μεγάλου βεληνεκούς και οι δύο είναι εξοπλισμένοι με προηγμένο ραντάρ AESA, τορπίλες και βαρύ ναυτικό πυροβολικό. Η κοινή τους πλατφόρμα διευκολύνει τις απαιτήσεις συντήρησης και logistics, ενώ επιτρέπει ευελιξία στην ανάπτυξη.

Η τρέχουσα στρατηγική εκσυγχρονισμού του Πολεμικού Ναυτικού, που βασίζεται σε τρεις ή τέσσερις νέες φρεγάτες κλάσης Belharra και την αναβάθμιση τεσσάρων φρεγατών MEKO 200HN και τεσσάρων υποβρυχίων κλάσης Παπανικολής, δεν κρίνεται επαρκής για την αντιμετώπιση των στρατηγικών προκλήσεων στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Ο απερχόμενος αρχηγός του Πολεμικού Ναυτικού, Αντιναύαρχος Ιωάννης Δρυμούσης, τόνισε αυτόν τον περιορισμό στην ομιλία του τον Ιανουάριο του 2024 και πρότεινε την απόκτηση πρόσθετων φρεγατών πολλαπλών χρήσεων για την αντικατάσταση των παλαιών σκαφών S-class.

Διατυπώθηκε και κατατέθηκε πρόταση στην πολιτική ηγεσία, με την οποία ζητείται η επείγουσα προμήθεια νέων φρεγατών αεράμυνας πολλαπλών χρήσεων που θα κατασκευαστούν στην Ελλάδα και η προμήθεια μικρότερων μεταχειρισμένων μαχητών επιφανείας, με επιθεώρηση και εκτίμηση κόστους. Η κυβέρνηση έχει ενημερωθεί, αλλά δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη απόφαση. Εν τω μεταξύ, ένα βασικό ναυτικό πρόγραμμα εξαγορών (η μελλοντική ευρωπαϊκή κορβέτα) είναι αδρανές από τα τέλη του 2022, με την επαναπροτεραιοποίηση του προϋπολογισμού να αναφέρεται ως ο κύριος λόγος. Οι προσπάθειες για εξασφάλιση ξένων στρατιωτικών δανείων από τις Ηνωμένες Πολιτείες φαίνεται να παραμένουν κρίσιμο στοιχείο της οικονομικής βιωσιμότητας του σχεδίου.

Στο πλαίσιο αυτό, έχουν αναδειχθεί δύο παράλληλοι δρόμοι. Ένα σχέδιο περιλαμβάνει την υποβολή επίσημου αιτήματος για ένταξη στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το πρόγραμμα FFG-62 του ΝΑΥΤΙΚΟΥ των ΗΠΑ, που στοχεύει στην κατασκευή των φρεγατών κλάσης Constellation στην Ελλάδα. Ωστόσο, η πολυπλοκότητα των νομοθετικών και συμβατικών πλαισίων των ΗΠΑ ώθησε το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό να αναπτύξει μια εναλλακτική λύση: την προμήθεια φρεγατών FREMM απευθείας από τη Fincantieri σε προσαρμοσμένη διαμόρφωση που αντικατοπτρίζει τα αμερικανικά συστήματα για τη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας και της βιωσιμότητας. Αυτή η ιδέα, που περιγράφεται ως «ελληνοποιημένο» ή «αμερικανοποιημένο» FREMM, θα περιλαμβάνει όπλα και συστήματα αποστολών των ΗΠΑ ενώ κατασκευάζεται τοπικά, αξιοποιώντας τις υπάρχουσες συνεργασίες μεταξύ της Fincantieri και της ONEX στο ναυπηγείο Ελευσίνας που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ. (International Development Finance Corporation DFC).

Το φόντο αυτών των προτάσεων είναι το μακροχρόνιο κενό στις προσπάθειες ανανέωσης του ναυτικού της Ελλάδας. Η αρχική στρατηγική εκσυγχρονισμού του στόλου επιφανείας στόχευε στην απόκτηση 4 νέων φρεγατών και την αναβάθμιση της κλάσης MEKO 200HN, συμπληρωμένη με τέσσερις νέες κορβέτες ή κατάλληλα μεταχειρισμένα πολεμικά πλοία. Με το πρόγραμμα κορβέτας να έχει σταματήσει ουσιαστικά μέχρι τα τέλη του 2022, η Ελλάδα διερευνά επιλογές για την απόκτηση 4-6 μονάδων LCS από τις Ηνωμένες Πολιτείες, υπό την προϋπόθεση ότι θα επιλυθούν τα προβλήματα πρόωσης και η μεταφορά τους θα ήταν δωρεάν, αν και η μετασκευή τους με κατάλληλα όπλα και συστήματα θα συνεπαγόταν ακόμα σημαντικό κόστος.

Η προσφορά FREMM από την Ιταλία είναι η πρώτη συγκεκριμένη και βιώσιμη ξένη πρόταση σε αυτήν την ευρύτερη προσπάθεια αντικατάστασης παλαιωμένων μαχητών επιφανείας. Αυτά τα πλοία προσφέρουν σύγχρονες δυνατότητες, αλλά το αν η Ελλάδα ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο εξαρτάται όχι μόνο από στρατιωτική χρησιμότητα, αλλά και από στρατηγικές προθέσεις. Οι αναλυτές αμφισβήτησαν εάν η Αθήνα είναι διατεθειμένη να χρησιμοποιήσει αυτά τα πλοία με τρόπους που διεκδικούν τα συμφέροντά της σε περιοχές όπως η ανατολική Μεσόγειος, ιδιαίτερα υπό το φως των εντάσεων γύρω από την αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κύπρου (ΑΟΖ). Η προηγούμενη έλλειψη στρατιωτικής απάντησης στις τουρκικές ναυτικές ενέργειες στην περιοχή έχει εγείρει ανησυχίες για την προθυμία της Ελλάδας να προβάλει ισχύ πέρα ​​από το Αιγαίο, μεταξύ άλλων με ενισχυμένα ναυτικά μέσα.

Έχει επίσης ασκηθεί κριτική στον προηγούμενο ελληνικό ναυτικό σχεδιασμό, συμπεριλαμβανομένης της κατάργησης πρωτοβουλιών σχεδιασμού ιθαγενών πολεμικών πλοίων, όπως το πρόγραμμα ALS και την ιεράρχηση των ξένων σχεδίων υψηλού κόστους έναντι των εγχώριων λύσεων. Εν τω μεταξύ, η Τουρκία χτίζει σταθερά τη ναυτική της δύναμη μέσω της συνεχούς ναυπηγικής και των σημαντικών επενδύσεων στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία της, υπογραμμίζοντας τη σημασία του μακροπρόθεσμου στρατηγικού σχεδιασμού, κάτι που πολλοί υποστηρίζουν ότι λείπει από την ελληνική πλευρά.