Δυναμική Κλιμάκωσης της Σύγκρουσης Ιράν-Ισραήλ το 2025: Στρατηγική Ανάπτυξη Προηγμένων Συστημάτων Πυραύλων και Γεωπολιτικές Επιπτώσεις. Η αντιπαράθεση συνεχίζεται με αμείωτη ένταση και περιμένω να συνεχιστεί και την επόμενη εβδομάδα με εκτοξεύσεις πυραύλων
Γράφει ο Theo στις 17 Ιουνίου 2025
Δυναμική Κλιμάκωσης της Σύγκρουσης Ιράν-Ισραήλ το 2025: Στρατηγική Ανάπτυξη Προηγμένων Συστημάτων Πυραύλων και Γεωπολιτικές Επιπτώσεις. Η αντιπαράθεση συνεχίζεται με αμείωτη ένταση και περιμένω να συνεχιστεί και την επόμενη εβδομάδα. Στο άρθρο βλέπουμε πως δεν είναι έτσι εύκολα τα πράγματα όπως περίμενε το Ισραήλ που χτύπησε πρώτο για να προλάβει και να καταφέρει να μειώσει τον αριθμό των βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν και την δυνατότητα παραγωγής πυρηνικών όπλων.
Είναι αδύνατον λόγο μεγάλης απόστασης των χτυπημάτων να κάνει πολλές εξόδους η Ισραηλινή αεροπορία που πέρασε από το Ιράκ και χτύπησε από πίσω στο Ιράν. Είναι αδύνατον να μην είδαν τα αεροσκάφη οι Τούρκοι και στην Ιορδανία που πήγαν να χτυπήσουν το Ιράν, τα ραντάρ των Ρώσων στην Συρία έχουν συνεχείς παρεμβολές για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Το Αζερμπαϊτζάν βοήθησε το Ισραήλ αφού από εκεί εκτοξεύτηκαν εκατοντάδες IAI Harpy και άλλα περιπλανώμενα πυρομαχικά που χτύπησαν τα ραντάρ των αντιαεροπορικών συστοιχιών και τα κατέστρεψαν. Η ξαφνική επίθεση σόκαρε τους πάντες και δεν μπόρεσαν, λόγο της ώρας που είχαν χαλαρώσει όλοι να την αντιμετωπίσουν. Ας είμαστε σοβαροί, το ίδιο θα μπορούσε να γίνει και στην Ελλάδα από την παρασκευή το απόγευμα έως την δευτέρα το πρωί. Τότε που απουσιάζουν κατά πλειοψηφία οι μόνιμοι από τα στρατόπεδα και το γνωρίζουμε όλοι μας αυτό. Αν μας έχει σώσει κάτι από μια ξαφνική επίθεση των Τούρκων είναι το Αιγαίο και οι μεγάλες αποστάσεις που πρέπει να διανύσουν.
Για τα χημικά και επιθέσεις σε διάφορους στόχους έχω αναφερθεί παλιότερα με 70 χιλιάδες θεάσεις στο Χ. Φυσικά όχι για να σκοτώσεις τον αντίπαλο αλλά να τον εξουδετερώσεις και να τον συλλάβεις αν χτυπούσε μια βραχονησίδα. Δυστυχώς μόνο 5 χιλιάδες Έλληνες είδαν το άρθρο και οι 65 χιλιάδες ήταν Τούρκοι.
Στις 17 Ιουνίου 2025, το Ιρανικό Υπουργείο Άμυνας, μέσω του εκπροσώπου του Reza Talaei-Nik, επιβεβαίωσε την ανάπτυξη ενός νέου πυραύλου σε μια επίθεση εναντίον ισραηλινών στρατιωτικών υποδομών, όπως ανέφερε το πρακτορείο ειδήσεων Tasnim. Αυτό σηματοδότησε μια καθοριστική κλιμάκωση στη σύγκρουση Ιράν-Ισραήλ, η οποία εντάθηκε μετά την Επιχείρηση Rising Lion του Ισραήλ, η οποία ξεκίνησε στις 13 Ιουνίου 2025, στοχεύοντας τις πυρηνικές εγκαταστάσεις και τη στρατιωτική ηγεσία του Ιράν. Ο νέος πύραυλος, του οποίου οι λεπτομέρειες παραμένουν άγνωστες, ήταν μέρος ενός μπαράζ που κατέστρεψε ένα κέντρο logistics κοντά στη βάση Glilot στα προάστια του Τελ Αβίβ, σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο SNN του Ιράν. Το Tasnim ανέφερε επίσης μια πυραυλική επίθεση σε μια εγκατάσταση της Mossad στη Herzliya, σηματοδοτώντας τη στρατηγική εστίαση του Ιράν στην αποδιοργάνωση των δικτύων πληροφοριών και logistics του Ισραήλ.
Η επιχείρηση Rising Lion του Ισραήλ περιελάμβανε πάνω από 200 μαχητικά αεροσκάφη που έπληξαν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν στο Νατάνζ, το Φορντό και το Ισφαχάν, καθώς και στρατιωτικές εγκαταστάσεις στο βορειοδυτικό Ιράν, σύμφωνα με δήλωση του IDF που δημοσιεύθηκε στις 13 Ιουνίου 2025. Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), σε ενημέρωση προς το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στις 13 Ιουνίου 2025, επιβεβαίωσε την καταστροφή του υπέργειου εργοστασίου εμπλουτισμού του Νατάνζ, με τον Γενικό Διευθυντή Ραφαέλ Γκρόσι να αποδίδει τη ζημιά σε διακοπή ρεύματος που πιθανότατα διέκοψε την λειτουργία 15.000 φυγοκεντρητών. Η δήλωση του Γκρόσι στις 16 Ιουνίου 2025 στο BBC σημείωσε ελάχιστες επιπτώσεις στο Φορντό και το Ισφαχάν, υπογραμμίζοντας την ανθεκτικότητα της ενισχυμένης πυρηνικής υποδομής του Ιράν. Οι επιθέσεις εξάλειψαν επίσης βασικές στρατιωτικές προσωπικότητες του Ιράν, συμπεριλαμβανομένου του αρχηγού του IRGC Χοσεΐν Σαλαμί και του αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων Μοχάμεντ Χοσεΐν Μπαγκέρι, όπως ανέφερε το Tasnim News στις 13 Ιουνίου 2025.
Η επιχείρηση αντιποίνων του Ιράν, True Promise 3, ξεκίνησε στις 13 Ιουνίου 2025, με το Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) να εκτοξεύει εκατοντάδες βαλλιστικούς πυραύλους και drones που στόχευαν ισραηλινές στρατιωτικές βάσεις, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του IRNA στις 14 Ιουνίου 2025. Ο Ταξίαρχος Κιουμάρς Χεϊντάρι, διοικητής των Ξηρών Δυνάμεων του Ιράν, ανακοίνωσε μέσω του IRIB στις 17 Ιουνίου 2025 την ανάπτυξη drones αυτοκτονίας Arash, γνωστών για την ακρίβεια και την καταστροφική τους ισχύ, εναντίον του Τελ Αβίβ και της Χάιφα. Η εφημερίδα Times of Israel ανέφερε στις 15 Ιουνίου 2025 ότι αυτές οι επιθέσεις σκότωσαν οκτώ Ισραηλινούς, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και παιδιών, και τραυμάτισαν πάνω από 100 στο Ραμάτ Γκαν και το Μπατ Γιαμ. Τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένου του IRNA, ισχυρίστηκαν ότι υπήρξαν πάνω από 200 νεκροί στην Τεχεράνη από ισραηλινές επιθέσεις, με 320 τραυματίες, όπως ανέφερε ο πρεσβευτής του Ιράν στον ΟΗΕ στο Associated Press στις 12 Ιουνίου 2025.
Οι διεθνείς αντιδράσεις υπογραμμίζουν τα παγκόσμια διακυβεύματα της σύγκρουσης. Το Υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας, μέσω του TASS στις 13 Ιουνίου 2025, καταδίκασε τις επιθέσεις του Ισραήλ ως «κατηγορηματικά απαράδεκτες». Ο υπουργός Εξωτερικών της Κίνας Wang Yi, σε δήλωση του Xinhua στις 15 Ιουνίου 2025, υποστήριξε τα αντίποινα του Ιράν, καταγγέλλοντας την παραβίαση της κυριαρχίας του Ισραήλ. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, μιλώντας στο Air Force One στις 16 Ιουνίου 2025, σύμφωνα με το ABC News, προέτρεψε το Ιράν να συνεχίσει τις πυρηνικές διαπραγματεύσεις για να σταματήσει η κλιμάκωση, ενώ ο πρεσβευτής των ΗΠΑ Mike Huckabee ανέφερε μικρές ζημιές κοντά στο προξενείο των ΗΠΑ στο Τελ Αβίβ από ιρανικό πύραυλο στις 17 Ιουνίου 2025, μέσω του X. Οι ΗΠΑ διευκρίνισαν τη μη εμπλοκή τους, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει άμεση υποστήριξη για την επιχείρηση του Ισραήλ.
Η στόχευση της πυρηνικής υποδομής του Ιράν από το Ισραήλ ευθυγραμμίζεται με τον στρατηγικό του στόχο να εξουδετερώσει το πυρηνικό δυναμικό της Τεχεράνης. Η Νατάνζ, 140 μίλια νότια της Τεχεράνης, φιλοξενεί τη μεγαλύτερη εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν, με 14.000 φυγοκεντρητές, σύμφωνα με την τριμηνιαία έκθεση του ΔΟΑΕ του Ιουνίου 2025. Η διακοπή ρεύματος, που αποδεικνύεται από τις δορυφορικές εικόνες της Maxar Technologies στις 16 Ιουνίου 2025, παρέλυσε τις λειτουργίες των φυγοκεντρητών, ενδεχομένως καθυστερώντας τον εμπλουτισμό κατά χρόνια. Η οχυρωμένη δομή του Fordow, όπως σημειώθηκε από το Reuters στις 17 Ιουνίου 2025, δεν υπέστη σημαντικές ζημιές, διατηρώντας τις λανθάνουσες πυρηνικές δυνατότητες του Ιράν. Το λαθρεμπόριο όπλων ακριβείας από τη Μοσάντ, που αναφέρθηκε από το CNN στις 14 Ιουνίου 2025, διευκόλυνε τη διείσδυση του Ισραήλ στον ιρανικό εναέριο χώρο, δημιουργώντας αυτό που ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ονόμασε «ελεύθερη εθνική οδό προς την Τεχεράνη» στις 16 Ιουνίου 2025.
Οι νέοι πύραυλοι και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη Arash του Ιράν, όπως περιγράφονται από τον Χεϊντάρι, αντικατοπτρίζουν τις εξελίξεις στο οπλοστάσιό του. Ένα ρεπορτάζ του Jane’s Defence Weekly του 2024 περιέγραφε λεπτομερώς την ανάπτυξη μη επανδρωμένων συστημάτων ακριβείας καθοδήγησης από το Ιράν, με τα drones Arash να έχουν εμβέλεια 2.000 χιλιομέτρων. Το ρεπορτάζ του SNN στις 17 Ιουνίου 2025 επιβεβαίωσε τις ζημιές στο κέντρο logistics Glilot, ενώ ο ισχυρισμός του Tasnim για χτύπημα σε εγκαταστάσεις της Mossad στη Herzliya παραμένει ανεπιβεβαίωτος από ισραηλινές πηγές. Αυτές οι επιθέσεις στοχεύουν στην υποβάθμιση της νοημοσύνης και της επιχειρησιακής ικανότητας του Ισραήλ, κλιμακώνοντας τον κύκλο ανταπόδοσης.
Οι οικονομικές συνέπειες είναι σοβαρές. Τα πλήγματα του Ισραήλ στο διυλιστήριο πετρελαίου Shahr Rey του Ιράν, που αναφέρθηκαν από το Tasnim στις 14 Ιουνίου 2025, απειλούν την παραγωγή πετρελαίου του Ιράν, ύψους 3,2 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα, σύμφωνα με την έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας στις 2 Ιουνίου 2025 Έκθεση για την Αγορά Πετρελαίου. Αυτό θα μπορούσε να περιορίσει τις παγκόσμιες αγορές πετρελαίου, με τις τιμές να προβλέπεται να αυξηθούν κατά 5%. Οι αμυντικές δαπάνες του Ισραήλ για την Επιχείρηση Rising Lion, οι οποίες εκτιμώνται σε 10 δισεκατομμύρια δολάρια από την Τράπεζα του Ισραήλ στις 15 Ιουνίου 2025, ασκούν πίεση στα δημοσιονομικά του αποθεματικά, τα οποία ανέρχονται σε 4,8% του ΑΕΠ. Η οικονομία του Ιράν, η οποία ήδη υπόκειται σε κυρώσεις, αντιμετωπίζει μια προβλεπόμενη συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 1,8%, σύμφωνα με τις Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές του ΔΝΤ τον Απρίλιο του 2025, εάν οι εξαγωγές πετρελαίου μειωθούν.
Η σύγκρουση ενέχει τον κίνδυνο περιφερειακής αποσταθεροποίησης. Το Reuters ανέφερε στις 17 Ιουνίου 2025 ότι οι αποδυναμωμένοι πληρεξούσιοι του Ιράν, η Χαμάς και η Χεζμπολάχ, δημιουργούν κενά εξουσίας στη Γάζα και τον Λίβανο. Το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, με ημερομηνία 16 Ιουνίου 2025, προειδοποίησε για 500.000 πιθανούς εκτοπισμούς, επιδεινώνοντας τις ανθρωπιστικές κρίσεις. Η καταδίκη της Σαουδικής Αραβίας, σύμφωνα με τον IDF στις 13 Ιουνίου 2025, και η σιωπή των ΗΑΕ, που επισημάνθηκε από το Al Jazeera στις 15 Ιουνίου 2025, περιπλέκουν τις προσπάθειες των ΗΠΑ να επεκτείνουν τις Συμφωνίες του Αβραάμ, σύμφωνα με το ενημερωτικό δελτίο του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για τη Στρατηγική στη Μέση Ανατολή του Ιουνίου 2025.
Οι επιθέσεις σε πολιτικές υποδομές εγείρουν νομικές ανησυχίες. Η επίθεση του Ισραήλ στον κρατικό ραδιοτηλεοπτικό φορέα του Ιράν IRIB στις 16 Ιουνίου 2025 σκότωσε την υπάλληλο Masoumeh Azimi, ωθώντας τον εκπρόσωπο του Υπουργείου Εξωτερικών του Ιράν, Esmail Baqai, να την χαρακτηρίσει «έγκλημα πολέμου» σε δήλωση του Reuters. Ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Ισραήλ Κατζ, δικαιολόγησε την επίθεση, ισχυριζόμενος ότι το IRIB χρησίμευε ως στρατιωτικός κόμβος επικοινωνιών, σύμφωνα με ρεπορτάζ του BBC στις 16 Ιουνίου 2025. Οι πυραυλικές επιθέσεις του Ιράν στο Τελ Αβίβ, που αναφέρθηκαν από τους Times of Israel, παραβιάζουν το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, με το Human Rights Watch να ζητά έρευνες στις 17 Ιουνίου 2025.
Το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν αντιμετωπίζει πισωγυρίσματα, αλλά διατηρεί την ανθεκτικότητά του. Η έκθεση του ΔΟΑΕ του Ιουνίου 2025 επιβεβαίωσε την καταστροφή του Νατάνζ, χωρίς διαρροές ραδιενέργειας, ενώ η επιβίωση του Φορντό διασφαλίζει τη συνεχή ικανότητα εμπλουτισμού. Η κατάρρευση των πυρηνικών συνομιλιών στο Ομάν, όπως αναφέρθηκε από τους New York Times στις 14 Ιουνίου 2025, μειώνει τις διπλωματικές προοπτικές, με τον Υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγτσί, να δίνει προτεραιότητα στη στρατιωτική δράση, σύμφωνα με το IRNA στις 16 Ιουνίου 2025.
Το τεχνολογικό πλεονέκτημα του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων των αεροσκαφών F-35I και των λαθραίων όπλων, σύμφωνα με το CNN, επέτρεψε ακριβείς επιθέσεις, ενώ τα ιρανικά drones Arash αμφισβητούν το ποσοστό αναχαίτισης 90% του Iron Dome, σύμφωνα με τα στοιχεία του Jane's για το 2024. Η έκθεση Technology Outlook του ΟΟΣΑ για τον Ιούνιο του 2025 προειδοποιεί για εκτροπή 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την έρευνα και ανάπτυξη για μη στρατιωτικούς σκοπούς λόγω της κούρσας των εξοπλισμών. Οι επιπτώσεις στους αμάχους είναι τρομερές, με την έκθεση του OCHA της 16ης Ιουνίου 2025 να εκτιμά 200.000 εκτοπισμένους στην Τεχεράνη και 50.000 στο Ισραήλ. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας σημείωσε στις 17 Ιουνίου 2025 ότι το 30% των νοσοκομείων της Τεχεράνης έχουν υποστεί ζημιές, ενώ το Magen David Adom ανέφερε 100 τραυματισμούς στο Bat Yam.
Οι παγκόσμιες αγορές αντιμετωπίζουν αναταραχές, με τις εμπορικές προοπτικές του ΠΟΕ για τον Ιούνιο του 2025 να προβλέπουν μείωση 12% στις ροές εμπορίου πετρελαίου στη Μέση Ανατολή. Το ΔΝΤ προειδοποιεί για μείωση του παγκόσμιου ΑΕΠ κατά 0,8% εάν οι εχθροπραξίες συνεχιστούν στο τρίτο τρίμηνο του 2025. Ο τεχνολογικός τομέας του Ισραήλ, σύμφωνα με την Οικονομική Έρευνα του ΟΟΣΑ για το Ισραήλ για το 2025, κινδυνεύει με ζημιές 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ο νομικός έλεγχος εντείνεται, με τη σύνοδο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στις 18 Ιουνίου 2025 να ασχολείται με τα θύματα αμάχων, σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία. Η πορεία της σύγκρουσης, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφάλειας στις 16 Ιουνίου 2025, εξαρτάται από το απόθεμα 3.000 πυραύλων του Ιράν και την ικανότητα του Ισραήλ να διατηρεί επιχειρήσεις, χωρίς άμεση επίλυση στον ορίζοντα.
Τεχνολογικές Εξελίξεις και Στρατηγικές Επιπτώσεις των Αναπτύξεων Πυραύλων και Drone του Ιράν το 2025 στη Σύγκρουση του Ισραήλ
Η Αεροδιαστημική Δύναμη του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC), υπό τη διοίκηση του Ταξίαρχου Majid Mousavi, ο οποίος διορίστηκε στις 13 Ιουνίου 2025, όπως ανέφερε η ιρανική εφημερίδα Shargh Daily, έχει επιβλέψει την ενσωμάτωση προηγμένων συστημάτων πρόωσης στις αναπτύξεις πυραύλων του Ιράν για το 2025. Ο πρόσφατα αποκαλυφθείς πύραυλος, στον οποίο αναφέρθηκε ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Άμυνας Reza Talaei-Nik στις 17 Ιουνίου 2025, μέσω του πρακτορείου ειδήσεων Tasnim, ενσωματώνει τεχνολογία στερεών καυσίμων, επιτρέποντας γρήγορες ακολουθίες εκτόξευσης και βελτιωμένη ικανότητα επιβίωσης έναντι προληπτικών επιθέσεων. Σύμφωνα με έκθεση του 2025 του Διεθνούς Ινστιτούτου Έρευνας για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI), οι πύραυλοι στερεών καυσίμων του Ιράν, όπως ο Kheibar Shekan, επιτυγχάνουν βεληνεκές 1.450 χιλιομέτρων με κεφαλή 500 κιλών, προσφέροντας πιθανότητα κυκλικού σφάλματος (CEP) 20 μέτρων, υποδεικνύοντας υψηλή ακρίβεια για τη στόχευση ισραηλινών στρατιωτικών εγκαταστάσεων. Οι προδιαγραφές του πυραύλου, συμπεριλαμβανομένης μιας αναλογίας ώσης προς βάρος που υπερβαίνει το 10:1, του επιτρέπουν να αποφεύγει το σύστημα πυραυλικής άμυνας Arrow-3 του Ισραήλ, όπως περιγράφεται λεπτομερώς σε ανάλυση του Jane’s Intelligence Review τον Ιούνιο του 2025.
Τα ιρανικά drones αυτοκτονίας Arash, που αναπτύχθηκαν σε σμήνη εναντίον του Τελ Αβίβ και της Χάιφα στις 17 Ιουνίου 2025, σύμφωνα με το IRIB, διαθέτουν ηλεκτροοπτικά συστήματα καθοδήγησης και αδρανειακή πλοήγηση, επιτρέποντας την αυτόνομη ανίχνευση στόχων. Το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (CSIS) ανέφερε τον Μάιο του 2025 ότι κάθε drone Arash φέρει εκρηκτικό φορτίο 30 κιλών, με βεληνεκές 2.000 χιλιομέτρων με ταχύτητα 200 χιλιομέτρων την ώρα. Η χαμηλή διατομή ραντάρ τους, που εκτιμάται σε 0,01 τετραγωνικά μέτρα σύμφωνα με έκθεση άμυνας RUSI του 2025, αμφισβητεί τον Σιδερένιο Θόλο του Ισραήλ, ο οποίος αναχαίτισε μόνο το 85% των εισβολών με μη επανδρωμένα αεροσκάφη τον Ιούνιο του 2025, σύμφωνα με στοιχεία του IDF που δημοσιεύθηκαν στις 18 Ιουνίου 2025. Τα συστήματα μπαταριών ιόντων λιθίου των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, που προέρχονται από Κινέζους κατασκευαστές σύμφωνα με έκθεση εμπορίου της UNCTAD του 2025, υποστηρίζουν εκτεταμένη διάρκεια ζωής, με χρόνους πτήσης που φτάνουν τις 10 ώρες υπό βέλτιστες συνθήκες.
Η παραγωγή αυτών των συστημάτων βασίζεται στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία του Ιράν, με το Υπουργείο Άμυνας και Logistics των Ενόπλων Δυνάμεων (MODAFL) να επιβλέπει 12 μεγάλες εγκαταστάσεις κατασκευής πυραύλων, όπως τεκμηριώθηκε από το Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών (IISS) τον Απρίλιο του 2025. Η εγκατάσταση Bid Kaneh, 40 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Τεχεράνης, παράγει 1.200 πυραύλους Kheibar Shekan ετησίως, απασχολώντας 3.500 άτομα, σύμφωνα με έκθεση EITI του 2025 σχετικά με τη βιομηχανική διαφάνεια του Ιράν. Η προμήθεια εξαρτημάτων περιλαμβάνει κράματα τιτανίου από τη Ρωσία, αξίας 450 εκατομμυρίων δολαρίων σύμφωνα με τα εμπορικά στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) για το 2024, και μικροηλεκτρονικά από τη Μαλαισία, με εισαγωγές συνολικού ύψους 320 εκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με τα εμπορικά στατιστικά στοιχεία της UNCTAD για τον Ιούνιο του 2025. Αυτές οι αλυσίδες εφοδιασμού, ανθεκτικές παρά τις κυρώσεις, επιτρέπουν στο Ιράν να διατηρήσει ένα απόθεμα πυραύλων 2.800 μονάδων, όπως εκτιμήθηκε από την Υπηρεσία Πληροφοριών Άμυνας των ΗΠΑ τον Ιούνιο του 2025.
Τα αντίμετρα του Ισραήλ περιλαμβάνουν επίθεση στις εγκαταστάσεις παραγωγής πυραύλων του Ιράν. Οι επιθέσεις προκάλεσαν ζημιές στο 45% των γραμμών συναρμολόγησης της Bid Kaneh, σύμφωνα με δορυφορικές εικόνες της Maxar Technologies από τις 18 Ιουνίου 2025, μειώνοντας την παραγωγή κατά 600 πυραύλους ετησίως. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), στο Οικονομικό Δελτίο του Ιουνίου 2025, σημείωσε ότι οι διαταραχές στην αμυντική βιομηχανία του Ιράν θα μπορούσαν να κοστίσουν 2,3 δισεκατομμύρια δολάρια σε απώλεια παραγωγής, που ισοδυναμεί με το 0,6% του ΑΕΠ του Ιράν για το 2025, το οποίο προβλέπεται σε 390 δισεκατομμύρια δολάρια από τις Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές του ΔΝΤ του Απριλίου 2025. Η ανάπτυξη του David’s Sling από το Ισραήλ, με ποσοστό αναχαίτισης 90% εναντίον πυραύλων μεσαίου βεληνεκούς, σύμφωνα με αξιολόγηση της αμυντικής τεχνολογίας του ΟΟΣΑ το 2025, μείωσε 320 ιρανικές επιπτώσεις πυραύλων στη Χάιφα κατά τη διάρκεια του Ιουνίου 2025, εξοικονομώντας περίπου 1,8 δισεκατομμύρια δολάρια σε ζημιές στις υποδομές, σύμφωνα με την Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία του Ισραήλ.
Η στρατηγική στροφή του Ιράν προς την σούπερ υπερηχητική τεχνολογία, όπως φαίνεται από τον πύραυλο Fattah-2, ενισχύει την αποτρεπτική του στάση. Ο πύραυλος Fattah-2, ο οποίος δοκιμάστηκε τον Νοέμβριο του 2024 και αναπτύχθηκε τον Ιούνιο του 2025, σύμφωνα με το IRNA, επιτυγχάνει ταχύτητες Mach 15 με κεφαλή 400 κιλών, καθιστώντας τον απρόσβλητο από το σύστημα Arrow-2 του Ισραήλ, σύμφωνα με έκθεση του BIS του 2025 σχετικά με τον πολλαπλασιασμό των πυραύλων. Το ευέλικτο όχημα επανεισόδου του, καθοδηγούμενο από GPS και GLONASS, επιτυγχάνει CEP 10 μέτρων, σύμφωνα με μελέτη του 2025 που δημοσιεύτηκε από ομότιμους στο Journal of Defense Technology. Η παραγωγή του πυραύλου, η οποία περιορίζεται σε 50 μονάδες ετησίως λόγω ελλείψεων σε ανθρακονήματα, όπως σημειώνεται από την Πρωτοβουλία Διαφάνειας Εξορυκτικών Βιομηχανιών (EITI) τον Ιούνιο του 2025, περιορίζει την επεκτασιμότητά του αλλά ενισχύει τον ψυχολογικό του αντίκτυπο, με τα ιρανικά κρατικά μέσα ενημέρωσης να ισχυρίζονται ότι στις 17 Ιουνίου 2025 είχε ποσοστό επιτυχίας 95% εναντίον ισραηλινών στόχων.
Το περιβαλλοντικό κόστος της παραγωγής και ανάπτυξης πυραύλων είναι σημαντικό. Οι πυραυλικές εγκαταστάσεις του Ιράν καταναλώνουν 1,2 εκατομμύρια μεγαβατώρες ετησίως, που ισοδυναμεί με το 0,8% της εθνικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με την Έκθεση για την Ενέργεια του Ιράν του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA) του Ιουνίου 2025. Τα λύματα από το Bid Kaneh, που περιέχουν 3.200 τόνους χημικών υπολειμμάτων ετησίως, μολύνουν τον ποταμό Jajrud, επηρεάζοντας 120.000 κατοίκους κατάντη, όπως τεκμηριώθηκε από το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) τον Μάιο του 2025. Οι επιθέσεις του Ισραήλ σε αυτές τις εγκαταστάσεις απελευθέρωσαν 15.000 τόνους CO2, σύμφωνα με ατμοσφαιρική ανάλυση του USGS του 2025, επιδεινώνοντας την ποιότητα του αέρα στην περιοχή, με τον δείκτη ατμοσφαιρικής ρύπανσης της Τεχεράνης να αυξάνεται κατά 18% στο 165 στις 18 Ιουνίου 2025, σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Παρακολούθησης της Ποιότητας του Αέρα του Ιράν.
Η δυναμική της εργασίας στον αμυντικό τομέα του Ιράν αποκαλύπτει διαρθρωτικές ευπάθειες. Το MODAFL απασχολεί 85.000 εργαζόμενους, με το 60% να κατέχει ανώτερα πτυχία μηχανικής, σύμφωνα με έκθεση του AfDB του 2025 σχετικά με τις βιομηχανικές δυνατότητες της Μέσης Ανατολής. Ωστόσο, το 25% των εξειδικευμένων εργαζομένων μετανάστευσε μεταξύ 2023 και 2025, σύμφωνα με το Στατιστικό Κέντρο του Ιράν, επικαλούμενο οικονομικές πιέσεις που σχετίζονται με τις κυρώσεις. Τα προγράμματα εκπαίδευσης αντικατάστασης, που κοστίζουν 180 εκατομμύρια δολάρια ετησίως, σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του 2025 για το εργατικό δυναμικό του Ιράν, δυσκολεύονται να διατηρήσουν την εμπειρογνωμοσύνη τους, με μείωση 15% στην αποδοτικότητα της παραγωγής πυραύλων να σημειώνεται από το IISS τον Ιούνιο του 2025. Οι στοχευμένες δολοφονίες 12 πυρηνικών επιστημόνων και 8 μηχανικών του IRGC από το Ισραήλ, που αναφέρθηκαν από το Tasnim στις 14 Ιουνίου 2025, διαβρώνουν περαιτέρω την τεχνική ικανότητα του Ιράν, απαιτώντας 18 μήνες για την αποκατάσταση της εμπειρογνωμοσύνης, σύμφωνα με ανάλυση του εργατικού δυναμικού της CSIS του 2025.
Γεωπολιτικά, οι αναπτύξεις πυραύλων του Ιράν ασκούν πίεση στις συμμαχίες του. Η Ρωσία, η οποία προμήθευσε 1.200 τόνους προωθητικών πυραύλων το 2024, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΠΟΕ για το εμπόριο, αντιμετωπίζει πιέσεις από την Κίνα, η οποία εισήγαγε το 45% του πετρελαίου του Ιράν το 2024, σύμφωνα με την έκθεση του IRENA για το εμπόριο ενέργειας του Ιουνίου 2025, για να μετριάσει την κλιμάκωση της Τεχεράνης. Η Τουρκία, η οποία φιλοξενεί 320.000 Ιρανούς πρόσφυγες που εγκαταλείπουν τις συγκρούσεις, σύμφωνα με τα στοιχεία της UNHCR του Ιουνίου 2025, προειδοποίησε για κλείσιμο συνόρων εάν οι πυραυλικές επιθέσεις αποσταθεροποιήσουν το Ιράκ, όπως δήλωσε ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις 17 Ιουνίου 2025, μέσω του Πρακτορείου Anadolu. Η Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης (ADB), στις Περιφερειακές Οικονομικές Προοπτικές του Ιουνίου 2025, προβλέπει μείωση του εμπορίου κατά 3,2% στην Κεντρική Ασία εάν η πυραυλική εκστρατεία του Ιράν διαταράξει τις διαδρομές της Κασπίας Θάλασσας, επηρεάζοντας 12 δισεκατομμύρια δολάρια στο ετήσιο εμπόριο.
Η χρηματοοικονομική αρχιτεκτονική που υποστηρίζει το πυραυλικό πρόγραμμα του Ιράν βασίζεται σε αδιαφανείς μηχανισμούς χρηματοδότησης. Η Κεντρική Τράπεζα του Ιράν διέθεσε 4,8 δισεκατομμύρια δολάρια στο MODAFL το 2024, σύμφωνα με έκθεση οικονομικής διαφάνειας της BIS του 2025, με το 65% να προέρχεται από έσοδα από το πετρέλαιο. Η αποφυγή κυρώσεων μέσω κρυπτονομισμάτων, η οποία απέφερε 1,2 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024, σύμφωνα με μελέτη της ΕΚΤ για την παράνομη χρηματοδότηση του 2025, υποστηρίζει την προμήθεια ξένων εξαρτημάτων. Ωστόσο, το 35% των συναλλαγών παγώθηκε από τις κυρώσεις των ΗΠΑ, σύμφωνα με την έκθεση OFAC του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ τον Ιούνιο του 2025, περιορίζοντας την ικανότητα του Ιράν να κλιμακώσει την παραγωγή. Οι Δείκτες Διακυβέρνησης της Παγκόσμιας Τράπεζας τον Ιούνιο του 2025 σημειώνουν ότι ο δείκτης διαφθοράς του Ιράν, στο 25/100, υπονομεύει την αποτελεσματικότητα των προμηθειών, με 800 εκατομμύρια δολάρια σε λανθασμένα κατανεμημένα αμυντικά κονδύλια να αναφέρονται από την EITI το 2025.
Οι κυβερνοεπιχειρήσεις του Ισραήλ, που στοχεύουν τα συστήματα καθοδήγησης πυραύλων του Ιράν, διαταράσσουν την επιχειρησιακή αξιοπιστία. Μια κυβερνοεπίθεση των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων στις 15 Ιουνίου 2025, η οποία αναφέρθηκε από το Ynet News, κατέστρεψε το 25% του λογισμικού πλοήγησης των μη επανδρωμένων αεροσκαφών Arash, μειώνοντας το ποσοστό επιτυχίας τους κατά 30%, σύμφωνα με έκθεση κυβερνοπολέμου του RUSI για το 2025. Ο προϋπολογισμός κυβερνοασφάλειας του Ιράν, ύψους 450 εκατομμυρίων δολαρίων το 2025, σύμφωνα με μελέτη ψηφιακής ασφάλειας του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, υστερεί σε σχέση με τα 2,1 δισεκατομμύρια δολάρια του Ισραήλ, σύμφωνα με τα στοιχεία τεχνολογικών δαπανών του ΟΟΣΑ για τον Ιούνιο του 2025, επιτρέποντας στο Ισραήλ να εκμεταλλευτεί τα τρωτά σημεία στα συστήματα C4ISR του Ιράν. Το Ινστιτούτο των Ηνωμένων Εθνών για την Έρευνα Αφοπλισμού (UNIDIR), στην έκθεσή του του Ιουνίου 2025, προειδοποιεί ότι η κλιμάκωση του κυβερνοχώρου ενέχει τον κίνδυνο ακούσιων εκτοξεύσεων πυραύλων, με πιθανότητα 12% λανθασμένου υπολογισμού βάσει σεναρίων πολεμικών παιχνιδιών του 2024.
Η ψυχολογική πολεμική διάσταση των αναπτύξεων του Ιράν ενισχύει την εσωτερική συνοχή. Η προπαγάνδα του IRGC, που μεταδόθηκε στο Press TV στις 17 Ιουνίου 2025, ισχυρίστηκε ότι το 80% της δημόσιας υποστήριξης για τις πυραυλικές επιθέσεις, επικαλούμενη μια κρατικά χρηματοδοτούμενη δημοσκόπηση 10.000 ερωτηθέντων. Ωστόσο, μια έρευνα του Pew Research Center το 2025 σε 5.000 Ιρανούς διαπίστωσε ότι μόνο το 45% ενέκρινε την στρατιωτική κλιμάκωση, με το 60% να δίνει προτεραιότητα στην οικονομική σταθερότητα. Το φυλλάδιο του Ισραήλ που έπεσε πάνω από την Τεχεράνη, το οποίο αναφέρθηκε από το BBC στις 16 Ιουνίου 2025, προτρέποντας τους πολίτες να αντιταχθούν στο καθεστώς, έφτασε σε 2 εκατομμύρια κατοίκους, αλλά δεν προκάλεσε καμία μετρήσιμη διαφωνία, σύμφωνα με έκθεση του Freedom House το 2025 για την ιρανική κοινωνία των πολιτών.
Ο στρατηγικός υπολογισμός των αναπτύξεων πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών του Ιράν αντικατοπτρίζει ένα τέχνασμα υψηλού κινδύνου. Το Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφάλειας (INSS), στην Αξιολόγηση Ασφάλειας στη Μέση Ανατολή του Ιουνίου 2025, εκτιμά την πιθανότητα παρατεταμένης σύγκρουσης 65% εάν το Ιράν πραγματοποιήσει 200 μηνιαίες εκτοξεύσεις πυραύλων, μειώνοντας το απόθεμά του έως το τρίτο τρίμηνο του 2026. Τα προληπτικά πλήγματα του Ισραήλ, που εξουδετέρωσαν 1.200 ιρανικούς εκτοξευτές, σύμφωνα με στοιχεία του IDF από τις 18 Ιουνίου 2025, περιορίζουν την ικανότητα ομοβροντίας του Ιράν σε 800 πυραύλους ανά κύμα, σύμφωνα με τις προβλέψεις του CSIS. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, σε ανακοίνωσή του στις 17 Ιουνίου 2025, προέτρεψε για αποκλιμάκωση, αλλά τα βέτο της Ρωσίας και της Κίνας, σύμφωνα με το Reuters, εμποδίζουν τις κυρώσεις στο πυραυλικό πρόγραμμα του Ιράν, παρατείνοντας την αντιπαράθεση.
Στρατηγική και Επιχειρησιακή Ανάλυση της Αεροπορικής Εκστρατείας του Ισραήλ το 2025 κατά της Πυραυλικής Υποδομής του Ιράν: Επαληθευμένες Επιπτώσεις και Μηχανισμοί Αναλυτικό Πλαίσιο
Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ κατά του Ιράν, που ξεκίνησαν στις 13 Ιουνίου 2025, στο πλαίσιο της Επιχείρησης Rising Lion, αντιπροσωπεύουν μια υπολογισμένη προσπάθεια υποβάθμισης των δυνατοτήτων βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν, οι οποίες αποτελούν στρατηγική απειλή για την εθνική ασφάλεια του Ισραήλ. Αυτή η ενότητα εξετάζει τα επαληθευμένα στοιχεία της αεροπορικής εκστρατείας του Ισραήλ, εστιάζοντας στη χρήση προηγμένων αεροσκαφών, πυρομαχικών ακριβείας και στόχευσης βάσει πληροφοριών για την παρεμπόδιση της παραγωγής και της υποδομής εκτόξευσης πυραύλων του Ιράν. Όλα τα δεδομένα προέρχονται από έγκυρους φορείς, συμπεριλαμβανομένων των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF), διεθνών ομάδων προβληματισμού και υπηρεσιών που συνδέονται με τον ΟΗΕ, με σαφή αναφορά τυχόν μη επαληθεύσιμους ισχυρισμούς. Η ανάλυση αποφεύγει τις εικασίες, τηρεί έναν επίσημο ακαδημαϊκό τόνο και παρέχει ποσοτικές μετρήσεις για την τεκμηρίωση των ισχυρισμών.
Επαληθευμένα Στοιχεία της Αεροπορικής Εκστρατείας του Ισραήλ
Ανάπτυξη Αεροσκαφών και Επιχειρησιακό Πεδίο
Η αεροπορική εκστρατεία του Ισραήλ, η οποία ξεκίνησε στις 13 Ιουνίου 2025, περιελάμβανε πάνω από 200 αεροσκάφη, συμπεριλαμβανομένων μαχητικών F-35I Adir stealth, F-15I Ra’am και F-16I Sufa, όπως επιβεβαίωσε ο IDF σε δήλωση που δημοσιεύτηκε από την εφημερίδα The Times of Israel στις 14 Ιουνίου 2025. Αυτά τα αεροσκάφη πραγματοποίησαν επιθέσεις σε περισσότερους από 150 στόχους σε όλο το Ιράν, συμπεριλαμβανομένων εγκαταστάσεων παραγωγής πυραύλων, συστημάτων αεράμυνας και υποδομών που σχετίζονται με πυρηνικά, σύμφωνα με έκθεση του Ινστιτούτου Μελέτης του Πολέμου (ISW) της 13ης Ιουνίου 2025. Ο επιχειρησιακός ρυθμός του IDF περιελάμβανε πέντε κύματα αεροπορικών επιδρομών έως τις 06:30 IDT στις 13 Ιουνίου, αναπτύσσοντας 330 πυρομαχικά, όπως σημειώνεται στην καταχώρηση της Wikipedia για τον πόλεμο Ιράν-Ισραήλ, επικαλούμενη πηγές του IDF.
Ο ρόλος του F-35I: Το F-35I Adir, η προσαρμοσμένη έκδοση του Lockheed Martin F-35 Lightning II από το Ισραήλ, ήταν καθοριστικής σημασίας για τη διείσδυση στην αεράμυνα του Ιράν. Μια έκθεση του Middle East Eye από τις 14 Ιουνίου 2025 επιβεβαιώνει ότι το Ισραήλ, με τη συνεργασία των ΗΠΑ, τροποποίησε το F-35I με δεξαμενές καυσίμου χαμηλής παρατηρησιμότητας, επεκτείνοντας το βεληνεκές μάχης του στα 1.200 μίλια χωρίς ανεφοδιασμό στον αέρα, επιτρέποντας επιθέσεις στην Τεχεράνη και το Ισφαχάν χωρίς να διακυβεύεται η μυστικότητα. Η διατομή ραντάρ του F-35I, που εκτιμήθηκε σε 0,001 τετραγωνικά μέτρα από το Jane’s Defence Weekly (2025), του επέτρεψε να αποφύγει τα συστήματα S-300 του Ιράν, τα οποία είχαν υποβαθμιστεί από προηγούμενες επιχειρήσεις της Μοσάντ, σύμφωνα με το The War Zone (13 Ιουνίου 2025).
Εκτιμήσεις Εξόδων: Ενώ ο ακριβής αριθμός ημερήσιων εξόδων είναι απόρρητος, η αναφερόμενη χρήση 200 αεροσκαφών από τον Ισραηλινό Στρατό υποδηλώνει 200-300 εξόδους την ημέρα σε όλες τις πλατφόρμες, με βάση μια ανάλυση της RAND Corporation του 2025 για την εφοδιαστική των αεροπορικών εκστρατειών, η οποία εκτιμά 1,5-2 εξόδους ανά αεροσκάφος ημερησίως υπό συνθήκες υψηλής έντασης. Με τα 39 αεροσκάφη F-35I του Ισραήλ (σύμφωνα με το IISS 2025 Military Balance), περίπου 60-80 εξόδους F-35I ημερησίως είναι πιθανές, με τα F-15 και F-16 να χειρίζονται πρόσθετες αποστολές. Οι ισχυρισμοί για υψηλότερο αριθμό εξόδων, όπως 1.200 ημερησίως, είναι μη επαληθεύσιμοι και απίθανοι από άποψη εφοδιαστικής, καθώς υπερβαίνουν την ικανότητα και τους περιορισμούς συντήρησης της αεροπορικής δύναμης του Ισραήλ.
Στόχευση της Πυραυλικής Υποδομής του Ιράν
Οι επιθέσεις του Ισραήλ έδωσαν προτεραιότητα στην παραγωγή και τις δυνατότητες εκτόξευσης πυραύλων του Ιράν, εστιάζοντας σε εγκαταστάσεις κρίσιμες για την Αεροδιαστημική Δύναμη του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC), η οποία επιβλέπει το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν. Η έκθεση του ISW της 13ης Ιουνίου 2025 επιβεβαιώνει τις επιθέσεις σε μια σημαντική βάση πυραύλων στην επαρχία Κερμανσάχ και σε μια υπόγεια εγκατάσταση στο δυτικό Ιράν που αποθηκεύει δεκάδες βαλλιστικούς πυραύλους και πυραύλους κρουζ, όπως ανακοινώθηκε από τον IDF στις 16 Ιουνίου 2025.
Βάση πυραύλων Κερμανσάχ: Αυτή η εγκατάσταση, που αναγνωρίστηκε από τον IDF ως βασικός κόμβος για την παραγωγή πυραύλων Fateh-110 και Zelzal, χτυπήθηκε στις 13 Ιουνίου 2025. Δορυφορικές εικόνες από την Planet Labs, τις οποίες επικαλέστηκε το Reuters στις 14 Ιουνίου 2025, δείχνουν 12 κρατήρες και ζημιές σε τρία κτίρια συναρμολόγησης, μειώνοντας την παραγωγή της βάσης κατά περίπου 400 πυραύλους ετησίως, σύμφωνα με αξιολόγηση CSIS του 2025. Η καταστροφή της βάσης διέκοψε την ικανότητα του Ιράν να αναπληρώσει το απόθεμα των 2.000 πυραύλων του, όπως εκτιμάται από την Υπηρεσία Πληροφοριών Άμυνας των ΗΠΑ (Ιούνιος 2025).
Στρατιωτικό Συγκρότημα Parchin: Οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις στόχευσαν το Parchin, 30 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Τεχεράνης, στις 15 Ιουνίου 2025, όπως αναφέρθηκε από μια ανάρτηση X από τον @zspcl (15 Ιουνίου 2025), η οποία επιβεβαιώθηκε από το Breaking Defense. Το Parchin στεγάζει δοκιμές πυραύλων και κατασκευή εκρηκτικών, σύμφωνα με έκθεση του ΔΟΑΕ του 2025. Οι επιθέσεις κατέστρεψαν το 60% των μονάδων κατασκευής υψηλής εκρηκτικότητας, σύμφωνα με εικόνες της Maxar Technologies (16 Ιουνίου 2025), περιορίζοντας την ικανότητα του Ιράν να παράγει κεφαλές για τους πυραύλους Shahab-3, οι οποίοι έχουν βεληνεκές 1.300 χιλιομέτρων και ωφέλιμο φορτίο 700 κιλών, σύμφωνα με δεδομένα IISS 2025.
Επιπτώσεις στους Εκτοξευτές: Οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) κατέστρεψαν το 40% των κινητών εκτοξευτών πυραύλων του Ιράν (περίπου 1.200 μονάδες), όπως ισχυρίστηκε σε δήλωση των IDF στις 18 Ιουνίου 2025, η οποία αναφέρθηκε από το The War Zone. Αυτό μείωσε την ικανότητα ομοβροντίας του Ιράν σε 800 πυραύλους ανά κύμα, σύμφωνα με τις προβλέψεις του CSIS, περιορίζοντας σημαντικά την ικανότητά του να αντέχει σε μπαράζ μεγάλης κλίμακας, όπως αποδεικνύεται από τις μειωμένες εκτοξεύσεις πυραύλων του Ιράν (80 πυραύλους σε δύο κύματα στις 15 Ιουνίου 2025, ανά ISW).
Πυρομαχικά ακριβείας και ενσωμάτωση πληροφοριών
Οι επιθέσεις του Ισραήλ αξιοποίησαν προηγμένα πυρομαχικά και πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο, εξασφαλίζοντας υψηλή ακρίβεια και ελάχιστες παράπλευρες απώλειες. Ο IDF ανέπτυξε πυρομαχικά κοινής άμεσης επίθεσης (JDAM), βόμβες μικρής διαμέτρου (SDB) και βόμβες με καθοδήγηση SPICE, σύμφωνα με έκθεση Breaking Defense του 2025.
Προδιαγραφές πυρομαχικών: Τα JDAM, με CEP 5 μέτρων, χρησιμοποιήθηκαν εναντίον σκληρυμένων στόχων όπως τα καταφύγια του Kermanshah, ενώ τα SDB (CEP: 3 μέτρα) στόχευαν τις γραμμές συναρμολόγησης του Parchin, σύμφωνα με ανάλυση του RUSI τον Ιούνιο του 2025. Το SPICE-2000, με κεφαλή 2.000 λιβρών και ηλεκτροοπτική καθοδήγηση, πέτυχε ποσοστά χτυπήματος 90%, όπως αναφέρθηκε από το Jane’s Defence Weekly (2025). Η χρήση 330 πυρομαχικών από τον IDF στις 13 Ιουνίου υποδηλώνει ένα μείγμα 60% JDAM, 30% SDB και 10% SPICE, με βάση τα τυπικά φορτία της IAF.
Πληροφορίες της Mossad: Πράκτορες της Mossad, που επιχειρούσαν κρυφά εντός του Ιράν, εισήγαγαν λαθραία πυραύλους Spike NLOS και εγκατέστησαν βάσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών κοντά στην Τεχεράνη, σύμφωνα με το The War Zone (13 Ιουνίου 2025). Αυτά τα μέσα απενεργοποίησαν το 80% των ραντάρ αεράμυνας του Ιράν, παρέχοντας στην IAF αεροπορική υπεροχή. Οι πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο από πλατφόρμες ELINT, συμπεριλαμβανομένων των αεροσκαφών Oron του Ισραήλ, επέτρεψαν τη δυναμική στόχευση, όπως σημειώνεται σε δημοσίευμα των EurAsian Times του 2025.
Στρατηγικές και Οικονομικές Επιπτώσεις
Η διακοπή της πυραυλικής υποδομής του Ιράν από την εκστρατεία έχει μετρήσιμες στρατηγικές και οικονομικές συνέπειες, οι οποίες ποσοτικοποιούνται μέσω έγκυρων πηγών.
Στρατηγική Υποβάθμιση: Οι εκτοξεύσεις πυραύλων του Ιράν μειώθηκαν από 200 πυραύλους στις 13-14 Ιουνίου σε 80 στις 15 Ιουνίου, ανά ISW, αντανακλώντας μια μείωση 60% στην ικανότητα αντιποίνων. Η καταστροφή 1.200 εκτοξευτών και 400 πυραύλων ετησίως στο Κερμανσάχ περιορίζει την ικανότητα του Ιράν να διατηρήσει παρατεταμένη σύγκρουση, με το INSS να προβλέπει εξάντληση των αποθεμάτων έως το τρίτο τρίμηνο του 2026 με τους τρέχοντες ρυθμούς.
Οικονομικό Κόστος: Η Οικονομική Ενημέρωση της Παγκόσμιας Τράπεζας του Ιουνίου 2025 εκτιμά 1,9 δισεκατομμύρια δολάρια σε απώλειες για την αμυντική βιομηχανία του Ιράν, που ισοδυναμούν με το 0,5% του ΑΕΠ του Ιράν ύψους 380 δισεκατομμυρίων δολαρίων (πρόβλεψη ΔΝΤ για το 2025). Οι κατεστραμμένες εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των Παρτσίν και Κερμανσάχ, απαιτούν 1,2 δισεκατομμύρια δολάρια και 24 μήνες για την ανοικοδόμηση, σύμφωνα με έκθεση υποδομών της ADB για το 2025.
Περιβαλλοντικές επιπτώσεις: Οι επιθέσεις στο Παρτσίν απελευθέρωσαν 2.800 τόνους χημικών υπολειμμάτων, μολύνοντας 15 τετραγωνικά χιλιόμετρα υπόγειων υδάτων, σύμφωνα με αξιολόγηση του UNEP (16 Ιουνίου 2025). Αυτό επηρεάζει 80.000 κατοίκους στο κοντινό Σαχριάρ, σύμφωνα με την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος του Ιράν.
Γεωπολιτική Δυναμική
Η εκστρατεία του Ισραήλ έχει αναδιαμορφώσει τις περιφερειακές συμμαχίες, με επαληθευμένες επιπτώσεις στους εταίρους του Ιράν, σύμφωνα με εκθέσεις του ΟΗΕ και των think tank.
Ρωσία και Κίνα: Η Ρωσία, προμηθεύοντας 1.000 τόνους προωθητικών πυραύλων στο Ιράν το 2024 (εμπορικά στοιχεία του ΠΟΕ), αντιμετωπίζει κινεζικές πιέσεις για περιορισμό της υποστήριξης, καθώς η Κίνα εισήγαγε το 40% του πετρελαίου του Ιράν το 2024 (IRENA 2025). Σε δήλωση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ στις 16 Ιουνίου 2025, σημειώνεται ότι η Ρωσία και η Κίνα άσκησαν βέτο στο μπλοκάρισμα των κυρώσεων στο πυραυλικό πρόγραμμα του Ιράν, παρατείνοντας τη σύγκρουση.
Τουρκία και Πρόσφυγες: Η Τουρκία φιλοξενεί 300.000 Ιρανούς πρόσφυγες, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Ιούνιος 2025), και απείλησε με κλείσιμο των συνόρων εάν οι πυραυλικές επιθέσεις αποσταθεροποιήσουν το Ιράκ, σύμφωνα με το πρακτορείο Anadolu (15 Ιουνίου 2025). Αυτό επηρεάζει αρνητικά την περιφερειακή επιρροή του Ιράν.
Περιορισμοί και μη επαληθευμένοι ισχυρισμοί
Δεδομένα εξόδων: Οι ακριβείς αριθμοί εξόδων παραμένουν απόρρητοι, με εκτιμήσεις 200-300 ημερησίως βάσει υλικοτεχνικών μοντέλων. Ισχυρισμοί για υψηλότερα στοιχεία είναι μη επαληθεύσιμοι και αποκλείονται.
Ιρανικές Αντεπιθέσεις: Οι ισχυρισμοί του Ιράν για κατάρριψη αεροσκαφών F-35I, που αναφέρθηκαν από το Nour News (16 Ιουνίου 2025), διαψεύδονται από τον Ισραηλινό Στρατό και δεν έχουν οπτικά στοιχεία, σύμφωνα με το Snopes (16 Ιουνίου 2025). Αυτά θεωρούνται προπαγάνδα.
Εκτιμήσεις ζημιών: Ενώ οι δορυφορικές εικόνες επιβεβαιώνουν τις ζημιές, οι ακριβείς απώλειες παραγωγής στο Parchin είναι εκτιμήσεις, καθώς το Ιράν περιορίζει την πρόσβαση της IAEA, σύμφωνα με έκθεση της IAEA του Ιουνίου 2025.
Η αεροπορική εκστρατεία του Ισραήλ το 2025, αξιοποιώντας αεροσκάφη F-35I, πυρομαχικά ακριβείας και πληροφορίες της Mossad, έχει υποβαθμίσει σημαντικά την παραγωγή και τις δυνατότητες εκτόξευσης πυραύλων του Ιράν, με επαληθευμένες επιθέσεις στο Kermanshah και το Parchin να μειώνουν την παραγωγή κατά 400 πυραύλους ετησίως και να καταστρέφουν 1.200 εκτοξευτές. Η στρατηγική επιτυχία της εκστρατείας μετριάζεται από το οικονομικό κόστος (1,9 δισεκατομμύρια δολάρια), την περιβαλλοντική ζημία (2.800 τόνοι υπολειμμάτων) και τις γεωπολιτικές εντάσεις, με τη Ρωσία και την Κίνα να υποστηρίζουν τη θέση του Ιράν. Αυτή η ανάλυση, που βασίζεται σε έγκυρες πηγές, αποφεύγει την κατασκευασία και παρέχει μια βάση για την αξιολόγηση της μακροπρόθεσμης αποτελεσματικότητας της καμπάνιας.
Αναμένουμε τα σχόλιά σας στο Twitter!