Διατήρηση της Ειρήνης — Χάρτης Πορείας για την Αμυντική Ετοιμότητα 2030. Χάρτης Πορείας για τη συλλογική ευρωπαϊκή άμυνα

Διατήρηση της Ειρήνης — Χάρτης Πορείας για την Αμυντική Ετοιμότητα 2030. Χάρτης Πορείας για τη συλλογική ευρωπαϊκή άμυνα

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο Ρώσικο σαιτ TOPWAR και το περίεργο είναι πως είναι πολύ χαλαροί οι Ρώσοι με όσα γράφουν! Λες και δεν συμβαίνει απολύτως τίποτα! Η Ευρωπαϊκή Ένωση σκοπεύει να αναπτύξει το αμυντικό και βιομηχανικό της δυναμικό και αναπτύσσει νέα σχέδια προς τον σκοπό αυτό. Πριν από λίγες ημέρες, παρουσιάστηκε το έγγραφο «Διατήρηση της Ειρήνης — Χάρτης Πορείας για την Αμυντική Ετοιμότητα 2030», στο οποίο προτείνονται ορισμένα παρόμοια μέτρα. Στο εγγύς μέλλον, θα αναπτυχθούν πιο λεπτομερή σχέδια βάσει αυτού, τα οποία στη συνέχεια θα μεταφραστούν σε απτή δράση. Οδικός χάρτης

Στις 16 Οκτωβρίου 2025, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε ένα έγγραφο με τον εντυπωσιακό τίτλο «Διατήρηση της Ειρήνης - Οδικός Χάρτης Ετοιμότητας Άμυνας 2030». Όπως υποδηλώνει ο τίτλος, περιγράφει την τρέχουσα κατάσταση της ευρωπαϊκής άμυνας και προτείνει μέτρα για την ανάπτυξή της τα επόμενα χρόνια. Οι συντάκτες του εγγράφου προτείνουν ένα σύνολο διαφόρων προγραμμάτων και σχεδίων οργανωτικής, βιομηχανικής και στρατιωτικοπολιτικής φύσης. Προβλέπουν την ανάπτυξη διαφόρων τομέων και περιοχών, καθώς και την κατανομή της κατάλληλης χρηματοδότησης.

Τα πρώτα βήματα για την εφαρμογή των νέων σχεδίων πρόκειται να γίνουν τους επόμενους μήνες. Τα απλούστερα προγράμματα που προβλέπονται στο έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα μπορούσαν να ξεκινήσουν ήδη από το πρώτο εξάμηνο του 2026. Στη συνέχεια, ενδέχεται να ξεκινήσουν νέες εργασίες διαφόρων ειδών. Όλα τα σχέδια πρέπει να ολοκληρωθούν έως το τέλος του 2030.

Οι προτάσεις για την ανάπτυξη της άμυνας συγκεντρώθηκαν και δημοσιεύθηκαν ενόψει της επόμενης συνάντησης των ηγετών της ΕΕ, που έχει προγραμματιστεί για τις 23 Οκτωβρίου. Οι αρχηγοί κρατών και υπουργείων αναμενόταν να συζητήσουν το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, να καταλήξουν σε αρχικές συμφωνίες και να εγκρίνουν περαιτέρω εργασίες.

ΤΟΜΑ Schakal στην πλατφόρμα Boxer. Φωτογραφία από KNDS.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο «Χάρτης Πορείας για τη Διατήρηση της Ειρήνης — την Αμυντική Ετοιμότητα 2030» έχει μόνο συμβουλευτικό χαρακτήρα. Το έγγραφο προτείνει διάφορα μέτρα, η εφαρμογή των οποίων θα αποφασιστεί από άλλα όργανα της ΕΕ και την ηγεσία των κρατών μελών της. Το πώς θα διαμορφωθούν τα πραγματικά σχέδια και πώς θα διαφέρουν από τις τρέχουσες προτάσεις θα καταστεί σαφές στο εγγύς μέλλον.

Αύξηση της ετοιμότητας

Όπως ήταν αναμενόμενο, το νέο έγγραφο προσδιορίζει τη Ρωσία ως την κύρια απειλή για την Ευρώπη. Οι συντάκτες του πιστεύουν ότι αυτή η κατάσταση θα συνεχιστεί στο άμεσο μέλλον. Ως εκ τούτου, πιστεύουν ότι είναι απαραίτητο να επικεντρωθούμε στην αντιμετώπιση της διαβόητης ρωσικής απειλής και να λάβουμε τα κατάλληλα μέτρα.

Προτείνεται η διασφάλιση της 360° προστασίας για την Ευρώπη και η ενίσχυση όλων των συνόρων της. Αυτό απαιτεί την ανάπτυξη και κατασκευή νέων αμυντικών συστημάτων και συγκροτημάτων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ουκρανία αναγνωρίζεται ανοιχτά ως η πρώτη γραμμή ευρωπαϊκής άμυνας. Ως εκ τούτου, ο οδικός χάρτης προβλέπει τη συνεχή βοήθεια προς αυτήν, τόσο στρατιωτική όσο και άλλη.

Η ενίσχυση της άμυνας πρέπει να αποτελεί ευθύνη όλων των κρατών μελών της ΕΕ. Κάθε χώρα πρέπει να συμβάλει στη διασφάλιση της δικής της και της συλλογικής ασφάλειας. Αυτό απαιτεί συντονισμό δράσεων και κατανομή ρόλων για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας τέτοιων μέτρων και τη βελτίωση του συνολικού αποτελέσματος. Επιπλέον, θα απαιτηθεί υποστήριξη από τη μία χώρα στην άλλη.

Η αύξηση των αμυντικών δαπανών αποτελεί εξέχον χαρακτηριστικό των νέων σχεδίων. Τα τελευταία χρόνια, τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν αυξήσει σημαντικά τους στρατιωτικούς προϋπολογισμούς τους και απαιτούνται πρόσθετες επενδύσεις σε αυτόν τον τομέα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει επί του παρόντος ένα νέο πρόγραμμα στρατιωτικών προμηθειών αξίας περίπου 800 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ο νέος οδικός χάρτης περιλαμβάνει αρκετές προτάσεις για τέτοιες εξαγορές.

Το σύστημα πυραύλων αεράμυνας IRIS-T, που χρησιμοποιείται από αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Φωτογραφία: Diehl Defence

Προτείνονται διάφορα νέα μέτρα που σχετίζονται με την παραγωγή και την προμήθεια όπλων και στρατιωτικού εξοπλισμού. Συγκεκριμένα, θεωρείται απαραίτητη η δημιουργία μιας ενιαίας στρατιωτικοβιομηχανικής αγοράς εντός της ΕΕ με κοινούς κανόνες. Πρέπει να αναπτυχθεί η διεθνής συνεργασία, κατανέμοντας την εργασία με βάση τις ικανότητες των διαφόρων εταιρειών.

Αυτός ο οργανισμός θα πρέπει να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα του στρατιωτικοβιομηχανικού συμπλέγματος και να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων του. Στο μέλλον, τουλάχιστον το 50% των αγοραζόμενων προϊόντων πρέπει να είναι ευρωπαϊκής προέλευσης.

Τέσσερα έργα Διάφορα προγράμματα και έργα ενδέχεται να χρειαστούν για την προστασία όλων των συνόρων της ΕΕ. Το νέο έγγραφο προτείνει την εστίαση των προσπαθειών σε τέσσερα από τα πιο σημαντικά. Αυτά αναμένεται να ενισχύσουν την άμυνα σε όλους τους βασικούς τομείς και να αντιμετωπίσουν με επιτυχία την «ρωσική επιθετικότητα».

Το πρώτο «εμβληματικό έργο» είναι η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Άμυνας από Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη (EDDI), μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την παραγωγή αμυντικών UAV. Το προηγουμένως προτεινόμενο έργο Eastern Flank Watch πρέπει επίσης να αναπτυχθεί. Η εναέρια και διαστημική άμυνα θα πρέπει να ενισχυθεί στο πλαίσιο των προγραμμάτων European Air Shield (EAS) και European Space Shield (ESS).

Λόγω της ιδιαίτερης σημασίας τους, οι εργασίες σε αυτούς τους τομείς θα πρέπει να ξεκινήσουν αμέσως. Τα πρώτα απτά μέτρα, με την επιφύλαξη κατάλληλων αποφάσεων, αναμένονται ήδη στις αρχές του 2026. Τα νέα αμυντικά συστήματα θα πρέπει να φτάσουν σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα το αργότερο το 2027-28.

Μια αυτοκινούμενη παραλλαγή του συστήματος πυροβολικού Skyranger 30. Φωτογραφία από την Rheinmetall Defense.

Το απλούστερο από τα «εμβληματικά» έργα είναι το έργο EDDI. Προβλέπει την ανάπτυξη, την προμήθεια και την ανάπτυξη μεγάλου αριθμού μη επανδρωμένων εναέριων συστημάτων στα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης. Αυτά τα συστήματα έχουν σχεδιαστεί για να παρακολουθούν την κατάσταση, να ανιχνεύουν εισερχόμενα UAV και να τα εμπλέκουν. Αναμένεται ότι ο σχηματισμός ενός τέτοιου « τείχους κατά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών » δεν θα διαρκέσει περισσότερο από ένα ή δύο χρόνια.

Οι «Ευρωπαϊκές Ασπίδες», που περιλαμβάνουν τον αέρα και το διάστημα, είναι πιο σύνθετες. Αυτά τα έργα προβλέπουν την αναβάθμιση των υφιστάμενων συστημάτων αεράμυνας , πυραυλικής άμυνας και αεράμυνας. Είναι απαραίτητο να οργανωθεί η προμήθεια νέων και προηγμένων αντιαεροπορικών συστημάτων διαφόρων τύπων, να αναπτυχθούν βέλτιστες επιλογές ανάπτυξης και να δημιουργηθεί ένα ενιαίο σύστημα διοίκησης και ελέγχου.

Αναμένεται ότι αυτά τα τρία έργα θα δημιουργήσουν ένα ολοκληρωμένο αμυντικό σύστημα για τα ανατολικά σύνορα της ΕΕ έναντι διαφόρων υποθετικών απειλών. Τα συστήματα EDDI και EAS θα σχεδιαστούν για την ανίχνευση και καταστροφή επιθετικών UAV παρόμοιων με το ρωσικό Geranium, καθώς και για την εμπλοκή αεροσκαφών πλήρους μεγέθους. Το ESS, με τη σειρά του, θα προστατεύει από απειλές από το διάστημα.

Ταυτόχρονα, το πρόγραμμα Eastern Flank Watch θα συνεχίσει να αναπτύσσει μονάδες και υπομονάδες από διάφορες χώρες στις ανατολικές περιοχές της ΕΕ. Παρόμοια κοινά προγράμματα παρακολούθησης και περιπολίας εφαρμόζονται ήδη στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και τώρα η ΕΕ θα τα προωθήσει.

Το ουκρανικό ζήτημα

Οι συντάκτες του εγγράφου «Διατήρηση της Ειρήνης — Οδικός Χάρτης Αμυντικής Ετοιμότητας 2030» αποκαλούν ανοιχτά την Ουκρανία την πρώτη γραμμή άμυνας κατά της «ρωσικής επιθετικότητας». Ως εκ τούτου, προτείνουν τη συνέχιση της υποστήριξης προς το Κίεβο στο πλαίσιο προηγουμένως εγκεκριμένων προγραμμάτων, καθώς και την έναρξη νέων έργων.

Για παράδειγμα, οι προμήθειες πυρομαχικών πυροβολικού θα πρέπει να συνεχιστούν — στην Ουκρανία είχαν προηγουμένως υποσχεθεί 2 εκατομμύρια από αυτές τις μονάδες μέχρι το τέλος του 2025. Θα διατεθούν επίσης κεφάλαια για τη στήριξη της οικονομίας και της υπόλοιπης ουκρανικής παραγωγής.

Το μελλοντικό UAV βαρέως τύπου της Eurodrone. Φωτογραφία από την Airbus

Η έναρξη κοινοπραξιών για μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV) έχει προγραμματιστεί για το επόμενο έτος. Η έναρξη του «προγράμματος καινοτομίας» Brave Tech EU στη στρατιωτική βιομηχανία βρίσκεται επίσης σε εξέλιξη. Αναμένονται νέα προγράμματα οικονομικής και οργανωτικής υποστήριξης.

Συνολικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει καμία πρόθεση να εγκαταλείψει τη συνεργασία με την Ουκρανία και σχεδιάζει να συνεχίσει να την υποστηρίζει. Ταυτόχρονα, προτείνονται αρκετές νέες πρωτοβουλίες αυτού του είδους, επιπλέον των υφιστάμενων. Οι συντάκτες του οδικού χάρτη πιθανότατα ελπίζουν ότι αυτό θα βοηθήσει το Κίεβο να αλλάξει την κατάσταση.

Σχέδια και Δυνατότητες

Έτσι, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να εξετάσει και ενδεχομένως να εφαρμόσει ένα αρκετά ολοκληρωμένο σχέδιο για την ανάπτυξη του στρατιωτικοβιομηχανικού συμπλέγματος και της συλλογικής άμυνας. Ένα πρόσφατο έγγραφο καλύπτει διάφορες πτυχές της ασφάλειας και προτείνει διάφορα μέτρα που σχετίζονται με την οργάνωση της εργασίας, νέα έργα κ.ο.κ.

Αναμένεται ότι όλα τα προτεινόμενα έργα και προγράμματα θα μπορούν να υλοποιηθούν μέχρι τις αρχές της επόμενης δεκαετίας, κάτι που θα έχει θετικό αντίκτυπο στην αμυντική στάση της ΕΕ. Ωστόσο, η τρέχουσα κατάσταση επιβάλλει διάφορους σημαντικούς περιορισμούς και τέτοια σχέδια μπορεί να αποδειχθούν αδικαιολόγητα αισιόδοξα.

Η εφαρμογή του οδικού χάρτη απαιτεί σημαντική χρηματοδότηση, σωστή οργάνωση της εργασίας, συντονισμό δράσεων από διαφορετικές χώρες κ.ο.κ. Μένει να δούμε αν η Ευρωπαϊκή Ένωση θα είναι σε θέση να οργανώσει όλα τα μέτρα και να βρει τα κεφάλαια για να τα χρηματοδοτήσει.